'Studenten presteren beter onder een strenger BSA, maar ervaren meer stress'

Studenten vertonen aanzienlijk betere studieprestaties onder een strenger Bindend Studieadvies (BSA). Niet alleen halen studenten hun eerste jaar sneller, ook gaan cijfers omhoog, delen ze hun tijd beter in en zijn ze meer gemotiveerd. Dat concludeert onderwijswetenschapper Rob Kickert in zijn proefschrift ‘Raising the bar’. Maar er schuilt wel een belangrijk risico: wanneer tentamens niet voldoende overeenkomen met leerdoelen zijn de prestaties weliswaar beter, maar wordt er minder geleerd. Dit meldt Erasmus Universiteit Rotterdam.

Vanaf 2011 verhoogde de Erasmus Universiteit Rotterdam de standaarden van het Bindend Studieadvies, onder de noemer Nominaal is Normaal (N=N). Studenten moesten vanaf toen het eerste studiejaar na één jaar (in plaats van twee) volledig hebben afgerond. Vaak ging dit samen met andere standaarden voor tentamencijfers (bijvoorbeeld geen 5.5 per tentamen maar een 6 gemiddeld) en minder herkansingsmogelijkheden. De achterliggende gedacht is dat studenten op deze manier minder studievertraging oplopen en niet in een later stadium alsnog hun studie moeten staken.
 

Sneller en beter

Maar hoe pakt dit in de praktijk uit? Dat is wat Rob Kickert in kaart heeft gebracht. “Bij bedrijfskunde, geneeskunde en psychologie zie je dat ongeveer 20 procent meer studenten binnen een jaar hun eerste studiejaar voltooien, soms ook met betere gemiddelde cijfers.” Bij psychologie kregen bovendien bijna 6 procent meer studenten een positief BSA na één jaar dan vroeger na twee jaar. Bij bedrijfskunde en geneeskunde liep het aantal studenten met een positief advies iets terug, maar wel haalden zij gemiddeld hogere cijfers. Bij die studies is dus meer uitval, maar de overblijvers presteren beter.
 

Betere prestaties, maar ook meer stress

Als studenten beter en sneller moeten presteren, stellen ze hogere cijferdoelen, constateert de promovendus. Ze geloven bovendien meer in hun eigen kunnen, hebben meer interesse in het vak en gaan efficiënter met hun tijd om. Kickert: “Wel zie je terug dat studenten meer tentamenangst hebben. Uit ander onderzoek blijkt ook dat met name vrouwelijke geneeskundestudenten meer stress ervaren.” 
 

BSA en Corona

De coronapandemie maakt dat dit studiejaar voor veel studenten zwaarder is. De discussie over het BSA laaide hiermee op en de politiek pleit ervoor om het advies voortaan niet meer bindend te maken. De universiteit houdt ook dit jaar vast aan het BSA en kijkt aan het einde van het collegejaar of er per opleiding eventueel een uitzondering wordt gemaakt. 
 

Goede toetsing cruciaal

Studenten worden mogelijk pragmatischer: “Als er drie leerdoelen zijn waarvan er maar twee getoetst worden, verhoogt een student de kans op een goed cijfer door het ongetoetste leerdoel links te laten liggen. Terwijl kritisch denken en een eigen mening vormen ook belangrijk zijn, maar moeilijker te toetsen.” Het is daarom extra van belang om aandacht te besteden aan goede toetsing. 
 
Door: Nationale Onderwijsgids