We hoorden een gonggeluid wat slechts één ding kon betekenen; de artiest zou binnen nu en vijf minuten starten met zijn optreden. Zo snel we konden spurten we de trappen op, uiteraard waren onze plaatsen in het bovenste gedeelte van de arena en we moesten ons tempo nog iets versnellen wilden we getuige zijn van de eerste klanken.

Einaudi

Met een voldane grijns ploften we even later op onze stoelen en concludeerden dat we écht precies op tijd waren. Ik kon nog net mijn jas uittrekken voordat het licht werd gedimd, de spanning steeg en de omgeving veranderde in een zaal vol verwachting. We waren van plan ons waanzinnig te laten betoveren door Einaudi’s klanken. En met ons vele anderen. Mijn man en ik keken onze ogen uit, concludeerden zwijgend dit we dit evenement ietwat anders hadden ingeschat.

Enkele maanden geleden zag ik zijn naam, de tourdata, de lege plek in mijn agenda en daarmee de mogelijkheid. Einaudi had me al jaren geleden met zijn geniale composities weten te vangen. Een vrijwillige kaping die ontstaat zodra zijn tonen klinken. Mijn binnenste binnen raakt in vervoering, vervulling. Het is een ongekend gevoel, iets dat intens raakt. Puur, klein en tegelijkertijd groots en overweldigend.

Keulen

Dit was de derde keer dat we getuige mochten zijn van Einaudi’s pianospel. De eerste keer was in Nijmegen, de tweede keer in Heerlen. Beide optredens vonden plaats in een theater. Prachtig, intiem, intens. Deze keer liepen we de Lanxces Arena in Keulen binnen. Bovenaan, achter de beveiligde omheining waren twee stoeltjes voor ons gereserveerd.

Maar ik merkte dat het anders was dan anders. Anders dan ik had verwacht. Anders dan ik had gehoopt. Het was massaal, grotesk. Dat gegeven vormde een haast onwerkelijk contrast met de manier waarop ik zijn muziek beleef. Het was oprecht even wennen en langer dan wenselijk moest ik mezelf concentreren op hetgeen ik wilde horen en beleven. Het kostte de nodige moeite om de bierdrinkende en popcorn etende toeschouwers te negeren en in mijn afgeschermde bubbel te vertoeven.

Optimale onthaasting

Maar uiteindelijk gebeurde het weer… Het laten meezuigen, het wegdromen, het volledig verdwijnen in de noten, de sfeer, de ambiance. Het opgaan in en daarmee al het andere kunnen vergeten. Optimale onthaasting. Meegaan met de cadans, de waanzinnige energie, de hypnotiserende herhaling, de kracht, de passie. Alles. De samenwerking, de waanzinnige gedrevenheid. De haast obsessieve, manische herhalingen, die -tegelijkertijd- hemels de zaal vullen. Het schurende effect, de voortdurende contrasten als zijnde kunstige waanzin.

Na afloop liepen we naar terug naar de parkeerplaats, het was een frisse avond maar ik was zo opgewonden dat ik de temperatuur nauwelijks opmerkte. Een gelukzalige zucht ontsnapte toen ik op de bijrijdersstoel plaatsnam. We hadden even nodig om daar waar we getuige van mochten zijn te laten bezinken, een plekje te geven.

Herbeleving

Dat ‘even’ is nu zo’n half jaar geleden. Maar nu de zomerperiode is aangebroken en de schooldeuren tijdelijk zijn gesloten, merk ik dat ik in rust kan terugdenken aan de fascinerende voorstelling. Alsof ik de kortstondige onthaasting die ik daar beleefde nu pas opmerk, terwijl het iets is dat ik van groot belang acht voor ieders leven.

Wat maakt dat we soms zo’n moeite hebben om te onthaasten? Om tot rust te komen? Om even de spreekwoordelijke boel de boel te laten? Natuurlijk weet ik dat er mensen zijn die dit prima kunnen, die in een constante balans verkeren. De geluiden van ‘drukte’ en ‘stress’ en ‘overvolle agenda’s’ vallen echter erg op. Wanneer ik op scholen kom om samen aan de slag te gaan lees bevorderende activiteiten te borgen, kan ik vrij zeker zijn van de uitspraken ‘we hebben al zo ontzettend veel te doen’, ‘het is erg druk’, ‘daar heb ik geen tijd voor’, ‘het past niet in onze jaarplanning’ en ga zo maar door. Het lijkt alsof we het gevoel hebben enkel te ‘moeten’ en slechts zelden tot nooit te ‘willen’. Houden we te weinig vast aan het gevoel van rust en kalmte? Maakt het te weinig indruk op ons? Zijn we er te weinig bewust mee bezig? Zijn we het verleerd? Vergeten? Weten we nog wel met welke overtuiging we doen wat we doen?

Bewust in rust

Het is vakantie, een rustige ochtend, de kinderen liggen nog in bed en de zon wordt langzaam maar zeker feller. Het belooft een warme dag te worden die ik graag in alle vroegte start. Mijn stapeltje boeken dat ik speciaal voor deze weken had samengesteld is al flink geslonken. Met ongekamde haren en een slobberbroek zit ik aan de keukentafel te genieten van het ene na het andere verhaal. Onbeperkt koffie drinken en genieten van de klanken van Einaudi op de achtergrond. Bewust in rust, bewust het gevoel van kalmte omarmen en de onthaasting door mijn poriën laten opslurpen.

Ik denk terug aan de haast vooraf aan de voorstelling, de ontlading tijdens en de opluchting achteraf. Ik denk aan de realiteit waarin deze triniteit haast een vicieuze cirkel vormt. Het illustreert de ‘haast-mantra’ die ik zo dikwijls aantref wanneer ik in gesprek ga met onderwijspersoneel. Ik denk en ik neem me voor om hier aankomend schooljaar actief mee aan de slag te gaan omdat het zo gauw weer anders verloopt zodra de schooldeuren worden geopend. Hoe mooi zou het zijn als de negatieve mantra kan worden omgebogen naar een aangename gewaarwording. Hoe mooi zou het zijn als we samen net iets meer mogen en willen onthaasten.

Door: Nationale Onderwijsgids / Judith Knapp-Brouns