Oratie Daan Dohmen: Met een digitale dorpsdokter zorginfarct voorkomen

De zorg staat voor grote uitdagingen. In zijn oratie schetst Daan Dohmen, bijzonder hoogleraar Digitale transformatie in de zorg, hoe de zorg vastloopt. Hij pleit voor nieuw leiderschap om het tij te keren, met digitalisering als versneller. Met zijn droom van een digitale dorpsdokter wil hij discussie over een nieuwe visie op onze zorg starten. Dohmen's oratie is vrijdag 16 december bij de Open Universiteit in Heerlen. Dat meldt de Open Universiteit. 

Sociale ongelijkheid, eenzaamheid en chronische ziekten zijn volgens Dohmen een veenbrand onder onze maatschappij. Daar moet een antwoord op komen, maar de dagelijkse realiteit is een tekort aan zorgmedewerkers, stijgend ziekteverzuim en dalende productiviteit in de zorg. Dat er uitdagingen in de zorg zijn is niet nieuw. Dohmen zet ze in zijn oratie op een rij. Hij gebruikt hiervoor een anekdote uit zijn jonge jaren waarin hij een zwerver tegenkwam op straat. De zwerver staat voor de groeiende groep zorgvragers. Het jongetje dat naar hem toe gaat voor de reactie van de maatschappij en zorgverleners. En de laatste hoofdrolspelers in de anekdote, zijn ouders, staan voor onze overheid en de werkgevers in de zorg. In zijn oratie schetst Dohmen de uitdagingen van alle drie deze groepen.

Zorgdroom 

Alvorens in te gaan op wetenschappelijke onderzoek dat nodig is om tot oplossingen te komen, neemt Dohmen het publiek mee in zijn zorgdroom. Daarin de terugkeer van de dorpsdokter in een nieuwe digitale jas. Die droom is niet wetenschappelijk onderbouwd, maar volgens Dohmen nodig als start van een discussie over een nieuwe visie op zorg waarin de drie belangrijkste uitdagingen worden aangepakt.

Solidaire waarde 

Het is in de zorg dweilen met de kraan open, omdat de maatschappij zich letterlijk ziek leeft door werkstress, ongezonde voeding en weinig beweging. Die kraan moet dicht. Waar zorgverleners het kapitaal zouden moeten zijn, worden ze gedemotiveerd met regels en innoveert de sector veel te traag. Werkplezier én productiviteit moeten omhoog. De solidaire waarde om naar elkaar om te kijken verslapt in Nederland. We moeten (weer) voor elkaar zorgen, verschillen omarmen en alleen behandelen als het zinvol is.

Kansen en risico's van digitalisering 

Om de oplossingsrichtingen die Dohmen voor zich ziet te realiseren, is meer kennis nodig over kansen en risico’s van digitalisering. Bijvoorbeeld kennis over effecten van digitale zorg en daarbij passende nieuwe verdienmodellen. Of over de rol van autonomie van zorgverleners als drijfveer voor implementaties van zorginnovaties. Hij wil met zijn leerstoel bijdragen aan het samenbrengen van domeinen als psychologie, management- en gezondheidswetenschappen en informatica. Hij breekt een lans om kennis snel naar de praktijk te brengen met blended leervormen. Zo kan de nieuwe generatie leiders transformatie versnellen.

Door: Nationale Onderwijsgids 
Beeld: Open Universiteit