Een eigen kinderopvang starten? Dit zijn de wetten, regels en benodigdheden

Wil je een kinderopvang beginnen, maar weet je niet waar je moet starten? De Kamer van Koophandel heeft een aantal belangrijke zaken op een rij gezet: van diploma-eisen en wetten en regels tot pand, belasting en personeel. Dit meldt de KvK. 

Er zijn drie soorten opvang die je kunt starten: een kinderdagverblijf op locatie voor kinderen tot vier jaar, een buitenschoolse opvang (bso) voor kinderen die op de basisschool zitten en gastouderopvang voor mensen die thuis de ruimte hebben om kinderen tot vier jaar op te vangen.

Diploma-eisen kinderopvang

Je kunt niet zomaar in je eentje een kinderopvang oprichten. Wil je echt zelf aan de slag, dan moet je in het bezit zijn van een passende diploma. Zonder verplichte diploma’s mag je helaas geen kinderdagverblijf thuis of op locatie openen, óf je moet pedagogisch medewerkers in dienst nemen die wel in het bezit zijn van deze papieren. Voor het openen van een kinderopvang is de minimale vereiste een diploma pedagogisch medewerker op mbo-niveau 3. Ook moet zeker één volwassene in het bezit zijn van een kinder-EHBO-certificaat.

Hoeveel kinderen mag je opvangen?

Hoeveel kinderen je mag opvangen, hangt af van hun leeftijd. Voor twee baby’s en vier dreumesen zijn al twee pedagogisch medewerkers nodig. Vang je 16 peuters vanaf 2 jaar op, dan zijn er ook twee beroepskrachten nodig. Voor vier baby’s en zes dreumesen zijn dan weer 3 pedagogisch medewerkers nodig. Wil je exact weten hoeveel bevoegde medewerkers er op jouw groep mogen staan? Dan kun je dat hier controleren.

Vierogenprincipe dagopvang

Op de dagopvang moet gewerkt worden volgens het vierogenprincipe. Er moet altijd één volwassenen kunnen meeluisteren of meekijken met een pedagogisch medewerker. Uitgangspunt is dat er voor bepaalde taken of handelingen altijd minstens twee mensen nodig zijn. Deze vorm van controle moet (seksueel) misbruik, fraude of verhoogde risico’s voorkomen.

Pand kinderdagverblijf

Of je je kinderopvang ergens mag vestigen, hangt af van het bestemmingsplan. Deze kun je opvragen bij de gemeente. In het zogenoemde Bouwbesluit ligt vastgelegd waar jouw kinderopvangpand aan moet voldoen. Ruimtes moeten bijvoorbeeld een bepaalde grootte hebben en in elke ruimte zijn ramen verplicht, behalve in ruimtes waar kinderen slapen. Ook is brandveiligheid van groot belang en moet daar bij het eventueel aanbrengen van gordijnen, vloerbedekking, meubels en ook bij speeltoestellen rekening mee gehouden worden. Elke ruimte dient voorzien te zijn van brandveilige deuren.

LRK-vergunning, handelingsprotocol kindermishandeling en vergunning brandveiligheid

Dan is de volgende stap het aanvragen van een LRK-vergunning die je in de gemeente van de kinderopvang aanvraagt. Het duurt ongeveer tien weken voordat deze wordt goedgekeurd en volgt op een controle door de GGD. Drie maanden later komt de GGD nog eens lang en daarna volgen jaarlijkse controles. Om goedkeuring te krijgen voor deze vergunning moeten alle bestuurders in het personenregister kinderopvang staan een in het bezit zijn van een Verklaring omtrent Gedrag. Ook moet een eHerkenning met betrouwbaarheidsniveau 3 in het bezit zijn en moet de locatie voldoen aan het bestemmingsplan. Er moet een vergunning brandveiligheid overhandigd kunnen worden en een pedagogisch beleidsplan klaarstaan, plus een beleid veiligheid en gezondheid. Omdat kinderopvanglocaties te maken kunnen krijgen met kinderen die mishandeld worden, moet er ook een handelingsprotocol voor kindermishandeling komen.

Oudercommissie en klachtenfunctionaris verplicht

Kun je eindelijk een kinderopvang openen, dan moet er binnen een halfjaar een oudercommissie worden opgericht. Ook hiervoor is een reglement verplicht, waarin onder meer staat uit hoeveel leden de oudercommissie bestaat, hoe zij gekozen worden en hoe lang de zittingsduur is.

Ook is het nodig om een klachtenfunctionaris aan te stellen die klachten van ouders behandelt die niet makkelijk zelf op te lossen zijn. Volgens de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) moet een kinderopvang zich ook aansluiten bij een onafhankelijke geschillencommissie.

HACCP-plan bij voedselbereiding

Een HACCP-plan is nodig voor kinderopvangorganisaties die zelf fruithapjes of andere maaltijden bereiden. In dit plan is vastgelegd hoe de maaltijden worden bereid en bewaard. Dit HACCP-plan is onderdeel van de Hygiënecode en moet voedselveiligheid bevorderen. Voor de schoonmaak van het gebouw is er een Hygiënerichtlijn voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang.

Kinderopvangbelasting en administratie

Omdat er in de kinderopvangsector geen omzetbelasting betaald hoeft te worden, hoeven organisaties geen btw in rekening te brengen bij ouders. Ook is het dus niet nodig om ieder kwartaal btw-aangifte te doen.

Natuurlijk zijn alle ondernemers verplicht om administratie bij te houden, dus ook eigenaren van kinderopvangorganisaties. Het is onder meer belangrijk om VOG’s en diploma’s van personeel goed te bewaren. Kopieën van medewerkers, gegevens van werknemers in het Personenregister Kinderopvang en reglementen. Ook dient er te allen tijde een overzicht te zijn met persoonsgegevens van alle ingeschreven kinderen en afschriften van alle overeenkomsten die met ouders zijn gemaakt. Betaalbewijzen horen natuurlijk ook in de administratie, net als jaaroverzichten en maandoverzichten van de afgenomen uren. Dit is het volledige overzicht van administratie voor de kinderopvang.

Door: Nationale Onderwijsgids / Johanne Levinsky
Bronnen: Kamer van Koophandel, Ondernemersplein, Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK), Kinderopvang Werkt!, Rijksoverheid, BOiNK