Er is weinig vergelijkend onderzoek naar de onderwijzing over de Holocaust. Van Berkel onderzocht in zijn proefschrift de manier waarop vijftig jaar (1960 - 2010) over de Holocaust wordt geschreven in geschiedenisboeken voor de bovenbouw van het middelbaar onderwijs in Noordrijn-Westfalen (een deelstaat van Duitsland) en Nederland.

 

Voor de jaren 1960 bevatten veel West-Europese geschiedenisboeken amper informatie over de 'Holocaust', deels omdat hedendaagse geschiedenis nog altijd een onontwikkeld onderdeel van het geschiedeniscurriculum vormde. Daarnaast leek het erop dat veel leraren en auteurs van tekstboeken de vervolging van de Joden niet in de klas wilden bespreken. Andere -militaire- aspecten van de Tweede Wereldoorlog kregen meer aandacht.

 

Anno 2017 is de situatie compleet veranderd. Het nationaalsocialisme en de Holocaust zijn verplichte onderdelen geworden van de curricula van het middelbaar onderwijs in Duitsland en Nederland. Wel stelt van Berkel dat het perspectief nog steeds vrijwel exclusief gericht is op Auschwitz-Birkenau. Daarbij concludeert hij dat de Nederlandse geschiedenisboeken voor een internationalistische benadering van de Holocaust kiezen.

 

Ook signaleert Van Berkel dat er weinig toezicht is op de kwaliteit van schoolboeken in Nederland, omdat we een vrije schoolboekenmarkt kennen: iedereen kan een schoolboek uitbrengen, zolang een uitgever er maar brood in ziet. In Duitsland is dit anders geregeld, aldus Van Berkel. “Daar bepaalt de deelstaatregering of een schoolboek mag worden gebruikt in de les. Instemming van vakbonden, vakverenigingen en andere belangenorganisaties is vereist. Dat heeft grote impact op de inhoudelijke kwaliteit en feitelijke correctheid van de lesboeken”.

 

Nederland kan hierin nog veel leren van de aanpak in Duitsland, zegt Van Berkel. “Zeker als de materie gevoelig ligt, delft actuele kennis al gauw het onderspit: docenten grijpen dan eerder terug op hun eigen schoolervaringen”.