Verkiezingsprogramma’s 2023: dit gaat er gebeuren met de kinderopvang

Op 22 november 2023 staan er weer Tweede Kamerverkiezingen gepland. Drie jaar geleden ging het vooral over de basisbeurs, hogere salarissen voor leraren en Artikel 23 (vrijheid van onderwijs). Dit jaar zie je in de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen vooral terug dat ze de kinderopvang of geheel gratis of bijna gratis willen maken en dat men wil gaan kijken naar het inkomen van de ouders. Benieuwd naar wat de verschillende partijen precies willen op het geboed van kinderopvang? Wij hebben alle standpunten op een rij gezet. 

VVD

- Kinderopvang en basisonderwijs gaan beter samenwerken. De VVD schrapt de regelgeving die integrale kindcentra bemoeilijkt, zodat meer kinderen op dezelfde plek naar buitenschoolse opvang en school gaan. De VVD wil toewerken naar de dagschool
- Goedkopere kinderopvang voor werkenden. De VVD wil de kinderopvangtoeslag hervormen naar bijna gratis kinderopvang voor werkenden

D66

- Kinderopvang als publieke voorziening, net zoals basisscholen en middelbare scholen dat zijn
- D66 wil op korte termijn dat de kinderopvang bijna gratis wordt. De overheid vergoedt 96 procent van de kosten van de opvang voor kinderen vanaf 1 tot en met 12 jaar
- Verantwoordelijkheid voor de kinderopvang gaat naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.   Op die manier kan de kinderopvang voor oudere kinderen ook aansluiten bij de rijke schooldag
- Ontwikkeling van het kind moet centraal staan op de kinderopvang
- Kinderopvang en het basisonderwijs combineren omdat er grote tekorten zijn in de kinderopvang
- Er komt één kwaliteitskader en één gezamenlijke inspectie voor onderwijs en opvang

CDA

- Bijna gratis kinderopvang voor lage- en middeninkomens
- De kinderopvang wordt voor alle kinderen van 2 tot 4 jaar twee dagen per week volledig vergoed door de overheid.
- Huidige stelsel van kinderopvangtoeslag vereenvoudigen en risico’s op terugvordering verlagen
- Voor alle gezinnen wordt de kinderbijslag verhoogd. Het kindgebonden budget wordt voor gezinnen met een laag inkomen verhoogd als extra ondersteuning in de kosten voor hun kinderen

SP

- Kinderopvang moet weer een publieke voorziening worden
- Kinderopvang moet betaalbaar zijn en van goede kwaliteit. De SP wil een recht op gratis kinderopvang van vier dagen
- Toezicht op kinderopvang wordt verbeterd, ouders krijgen meer rechten en inspraak in de kwaliteit en de kosten van de kinderopvang
- Inkomensafhankelijke kinderbijslag. Ouders die hun werk kwijtraken hebben nog zes maanden recht op kinderopvangtoeslag.

GroenLinks/PvdA

- Publieke kinderopvang. De focus van kinderopvang moet liggen op een pedagogisch-didactische visie in plaats van de functie als arbeidsmarktinstrument.
- Kinderopvang voor iedereen toegankelijk. Kinderen met een taalachterstand, eenoudergezinnen en gezinnen met een sociaal-medische indicatie krijgen voorrang en worden passend ondersteund
- Kinderopvang ondergebracht in dezelfde cao met het funderend onderwijs

Partij voor de Dieren

- Betaalbare kinderopvang. Er moet gekeken worden op kinderopvang standaard onderdeel kan worden van het door de overheid aangeboden basisonderwijs, naar Scandinavisch model
- Kinderopvang moet veilig, dicht bij het werk en flexibel zijn
- Kinderbijslag moet inkomensafhankelijk worden

ChristenUnie

- Kinderopvang moet betaalbaar zijn. Kinderopvangtoeslag wordt afgeschaft. In plaats van de toeslag komt er een hoge vaste korting op de prijs van kinderopvang en buitenschoolse opvang voor alle gebruikers
- Inclusieve kinderopvang. Kinderen leren van elkaar en ontwikkelen zich gezamenlijk

Forum voor Democratie

- Omzetting kinderbijslag in forse kindgebonden aftrekpost in de aangifte inkomstenbelasting. Deze treedt pas in werking boven de belastingvrije voet

BBB

- Kinderopvang moet kwalitatief goed en goed bereikbaar zijn

SGP

- Ouders betalen zelf de kosten van kinderopvang, behalve in situaties van overmacht of sociale noodzaak
- De Rijksbijdrage voor kinderopvang wordt toegevoegd aan de kinderbijslag en het kindgebonden budget
- Pedagogisch medewerkers in kindercentra, en ook gastouders, dienen te kunnen aantonen dat zij bekwaam en bevoegd zijn
- Factoren die een schadelijke invloed hebben op de ontwikkeling van zeer jonge kinderen moeten in de kinderopvang zo veel mogelijk worden tegengegaan. Denk daarbij aan het gebruik van audiovisuele media

DENK

- Gratis kinderopvang voor lagere inkomens en middeninkomens

Volt

- Gratis kinderopvang voor drie dagen in de week, ongeacht de werksituatie van de ouders. Volt houdt de optie open om een inkomensafhankelijke ouderbijdrage te vragen aan ouders met een hoog inkomen
- Onderwijs, voorscholen en kinderopvang moeten samengaan in ontwikkelplekken voor kinderen vanaf twee jaar.
- Administratiedruk in de kinderopvang moet omlaag

BIJ1

- Kinderopvang wordt gratis voor alle kinderen

50+

- Gratis kinderopvang om iedereen aan het arbeidsproces te laten deelnemen

Nieuw Sociaal Contract

- Gratis kinderopvang wordt teruggedraaid vanwege de personeelstekorten 

PVV, JA21 en Nieuw Sociaal Contract hebben geen standpunten over de kinderopvang in hun verkiezingsprogramma opgenomen.

Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk
Bronnen: Verkiezingsprogramma's VVD, D66, CDA, SP, GroenLInks/PvdA, Parijk voor de Dieren, ChristenUnie, Forum voor Democratie, BBB, SGP, DENK, Volt, BIJ1, 50+