(Novum) - Deeltijdopleidingen worden vanaf 2017 niet meer gefinancierd door geld aan onderwijsinstellingen over te maken. In plaats daarvan krijgen studenten een beurs waarmee ze hun deeltijdstudie kunnen betalen. Dit geldt echter alleen voor studenten in sectoren met een 'bijzonder maatschappelijk en economisch belang'. Dit heeft de ministerraad vrijdag besloten.
Volgens staatssecretaris van Onderwijs Halbe Zijlstra (VVD) is de deelname van studenten aan het deeltijdonderwijs de afgelopen tien jaar fors teruggelopen. Waren er in 2001 negentienduizend aanmeldingen voor deeltijdstudies, vorig jaar waren dit er nog 9800.
Het deeltijdonderwijs dat hogescholen en universiteiten aanbieden sluit volgens Zijlstra vaak niet aan bij de wensen van werkende volwassenen. Vanwege de teruglopende vraag worden steeds minder deeltijdstudies aangeboden, omdat deze niet meer rendabel zouden zijn.
Met de invoering van de 'vraagfinanciering' wil Zijlstra het deeltijdonderwijs flexibeler en aantrekkelijker maken. Ook moeten onderwijsinstellingen hierdoor concurrerender gaan werken.
Het budget blijft gelijk: het geld dat werd besteed aan de bekostiging wordt in de toekomst uitgekeerd in beurzen. De invoering van de vraagfinanciering vindt pas in 2017 plaats. Als voorbeelden van sectoren met een extra belang noemt hij het onderwijs, de zorg en de zogeheten topsectoren.
De maatregel treft volgens de HBO-raad ruim zestigduizend studenten bij hogescholen en ruim tienduizend bij universiteiten en zou strijdig zijn met de kwaliteitsagenda van het kabinet en hogescholen in grote problemen brengen. "Het kabinet breekt feitelijk met het recht dat elke Nederlander een door de overheid betaalde hogere opleiding mag volgen, want dat recht wordt hiermee beperkt tot het voltijds onderwijs", zegt voorzitter Thom de Graaf.
Hogescholen zullen volgens de HBO-raad hun deeltijdaanbod moeten stoppen of sterk moeten verminderen. Vijftien procent van het totaal aantal werknemers, zesduizend of omgerekend 4500 hele formatieplaatsen, staan volgens De Graaff op de tocht.
De Vereniging van Universiteiten (VSNU) reageert ook kritisch op het plan. Volgens de koepelorganisatie maakt het kabinet deeltijdstudies waarvoor studenten geen beurs kunnen krijgen onbetaalbaar."Studeren in deeltijd zou breed gestimuleerd moeten worden", stelt de VSNU. "Een goed opgeleide beroepsbevolking vertegenwoordigt immers een groot maatschappelijk belang."
GroenLinks vindt dat de maatregel de vrije en betaalbare opleidingskeuze inperkt. "Ik vraag me af waarom een liberale staatssecretaris voor een dergelijke planeconomie kiest", zegt Kamerlid Jesse Klaver. "Hiermee bepaalt de overheid wat jongeren en volwassen moeten studeren."
De partij wil een hoorzitting over de toekomst van het deeltijdonderwijs houden, om te weten te komen of een beurs voldoende is om het grootste deel van de opleidingskosten te betalen. Ook wil GroenLinks boven tafel krijgen wat de effecten van de maatregel op de arbeidsmarkt en het onderwijsniveau.
