(Novum) - Oud-hoogleraar van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam Mart Bax heeft zich schuldig gemaakt aan wetenschappelijk wangedrag, valsheid in geschrifte en zelfplagiaat. Dat staat in een rapport van een onderzoekscommissie naar Bax dat de VU maandag openbaar maakte. Van de 161 publicaties op naam van Bax, politiek antropoloog, blijken er minstens 64 niet te bestaan.
Ook bracht hij in vijftien jaar tijd zijn eigen artikelen vaker uit onder andere titels en loog hij over allerlei interviews, nevenfuncties en prijzen. Zo claimde Bax betrokken te zijn bij Srebrenica-onderzoek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). Het NIOD ontkent dit echter.
Veel van zijn veldwerk met betrekking tot een Brabants klooster en de Bosnische streek Medjugorje zou hij eveneens hebben verzonnen. De hoogleraar verdedigde zich onder meer door aan te halen dat hij veelal op moeilijk controleerbare informanten af moest gaan voor zijn onderzoek.
De Amsterdamse universiteit overweegt geen juridische stappen, 'omdat de betrokkene al geruime tijd uit dienst van de VU is'. Bax ging in 2002 met pensioen.
Het college van bestuur van de VU stelde een onderzoek in naar Bax naar aanleiding van een boek in 2012, waarin journalist Frank van Kolfschooten de hoogleraar beschuldigde van gesjoemel.
Eerder kwam onder meer voormalig hoogleraar psychologie Diederik Stapel in opspraak. Hij bleek tientallen artikelen te hebben gebaseerd op verzonnen onderzoeksgegevens. Stapel sloot een deal met justitie en kreeg een werkstraf van 120 uur en een boete van onbekende hoogte. Daarmee ontliep hij vervolging.
