Wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld

Als je gaat studeren aan een hogeschool of universiteit, dan moet je collegegeld betalen aan de onderwijsinstelling. Er zijn twee soorten collegegeld: wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. Het wettelijke collegegeld geldt alleen voor het bekostigde en aangewezen onderwijs. Een bekostigde opleiding is een opleiding die door de overheid betaald wordt. Dit bedrag is voor volgend collegejaar vastgesteld op 2.601 euro. Particuliere instellingen bepalen zelf hun tarief en daarvoor betaal je instellingscollegegeld.

Lesgeld mbo-studenten

Als je een voltijd mbo-opleiding (BOL) volgt en 18 jaar of ouder bent op 1 augustus van het schooljaar, dan moet je lesgeld betalen. Dit lesgeld wordt aan DUO betaald en is vastgesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Voor het schooljaar 2025-2026 is het lesgeld 1.458 euro. Je kunt dit in één keer betalen of in termijnen, via DUO.

Inkomen van ouders

De hoogte van de aanvullende beurs en aanvullende toelage is afhankelijk van het inkomen van de ouders. DUO vraagt het inkomen van de ouders automatisch op bij de Belastingdienst. Daarbij wordt gekeken naar het inkomen van 2 jaar geleden. Dit noemt DUO het ‘peiljaar’. Het verschilt per regeling welk jaar er als peiljaar wordt gebruikt.

Hoogte aanvullende beurs

Voor het schooljaar 2025-2026 kan de maximale aanvullende beurs voor studenten die thuis wonen 475,17 euro per maand bedragen. Voor uitwonende studenten is dit bedrag ook 475,17 euro. De hoogte van de aanvullende beurs is, zoals hierboven besproken, afhankelijk van het inkomen van de ouders en het aantal studerende of schoolgaande broers en zussen.

Let op: Dit zijn maximale bedragen! De werkelijke hoogte van de beurs is afhankelijk van je persoonlijke situatie.

Basisbeurs bij studievertraging

Als je studievertraging hebt opgelopen, bestaat de kans dat je in 2025/2026 geen basisbeurs meer krijgt. Je hebt namelijk maar vier jaar recht op een prestatiebeurs. Als je een hbo-opleiding volgt en in je eerste jaar bent geswitcht van opleiding of gewoon vertraging hebt opgelopen, ben je dus eerder door je vier jaar recht op een basisbeurs heen. Dit betekent concreet voor vierdejaars hbo-studenten met een jaar vertraging dat zij geen basisbeurs meer ontvangen. Universitaire studenten met een jaar vertraging hebben nog wel één jaar recht op een basisbeurs, tenzij zij met een hbo-propedeuse naar de universiteit zijn gegaan.

Het zijn nu dus vooral de laatstejaarsstudenten die de basisbeurs gaan mislopen. Slechts 1/3 van alle studenten studeert namelijk af zonder studievertraging. Alle overige laatstejaars krijgen dus geen basisbeurs meer. Als je een jaar vertraging hebt opgelopen, maar nog niet in je laatste jaar zit, heb je nog wel recht op een basisbeurs in 2025/26, maar zul je later in je opleiding de beurs mislopen.

Verhoging tegemoetkoming gemiste basisbeurs

Studenten die onder het leenstelsel hebben gestudeerd, krijgen iets meer dan 200 euro extra tegemoetkoming. Het gaat om een inflatiecorrectie (indexatie), zodat de reële waarde van de tegemoetkoming gelijk blijft.

Per maand dat een student onder het leenstelsel gestudeerd heeft, krijgt de student 34,17 in plaats van 29,92 euro. Bij een ‘normale’ studieduur van vier jaar betekent dit dat de tegemoetkoming hierdoor stijgt van 1.436,16 euro naar 1.1640,16 euro. Studenten die hier recht op hebben, hebben daarover in januari 2025 bericht ontvangen.

Mbo-studenten

Voor mbo 1 en 2 is de basisbeurs, aanvullende beurs en het studentenreisproduct altijd een gift. Voor oud-studenten wordt het rentepercentage telkens voor 5 jaar vastgezet. Het nieuwe rentepercentage van 2,57 procent voor 2025 geldt dan ook niet voor alle oud-studenten. Alleen oud-studenten die in 2024 voor het laatst studiefinanciering krijgen en terugbetalers bij wie de rentevaste periode van 5 jaar afliep op 31 december 2024, krijgen te maken met het nieuwe rentepercentage. Voor hen is de eerste of nieuwe rentevaste periode van vijf jaar begonnen vanaf januari 2025.

Wanneer wordt de studiefinanciering overgemaakt?

Studiefinanciering wordt rond de 24ste van iedere maand overgemaakt op je rekening. Het verschilt per rekening en per bank hoe laat het bedrag op je rekening staat, dit kan ook pas ’s avonds zijn. Als je extra leent of een aanvullende beurs krijgt, dan stort DUO alles in één bedrag op jouw bankrekening.

Ook in 2025 wordt de studiefinanciering de 24ste van iedere maand overgemaakt. Behalve in de maanden mei, augustus en december. Dan wordt de studiefinanciering één of twee dagen eerder overgemaakt. DUO heeft deze data vastgesteld, ook tijdens de zomermaanden maakt de instelling een bedrag over.

Duur studiefinanciering hoger onderwijs

Studenten op een hogeschool of universiteit hebben tot hun 30ste recht op studiefinanciering. Dit krijgen zij meestal voor de officiële duur van hun opleiding. Ook mensen die willen doorleren na hun opleiding of studie kunnen financiële ondersteuning krijgen, met het levenlanglerenkrediet. 

Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk
Bronnen: DUO, Studententip, Rijksoverheid, Onderwijsconsument