Mariken Heitman ontvangt de Libris Literatuur Prijs voor Wormmaan

Mariken Heitman krijgt de Libris Literatuur Prijs 2022 voor haar boek Wormmaan, de onderscheiding van 50.000 euro voor de auteur van de beste oorspronkelijk Nederlandstalige roman van het afgelopen jaar. Het is volgens de jury een boek dat "qua vorm, inhoud en denkkracht zijn gelijke niet heeft". Het boek over zaadveredelaar Elke vertelt volgens het gezelschap "een verhaal dat tegelijk hedendaags is én de geschiedenis van de mensheid omspant."

Heitman reageerde verrast op de onderscheiding. "Ik had niets voorbereid, hoort u aan mijn gestamel", zei Heitman nadat ze allerlei mensen, onder wie haar vrouw en ouders, had bedankt. "Ik wil ook alle schrijvers bedanken en ik wil de literatuur bedanken. Eén boek is fantastisch, maar veel boeken zijn nog fantastischer."

Mythisch scheppingsverhaal 

"Vanuit het perspectief van onze voorouders ontvouwt zich een haast mythisch scheppingsverhaal", zo valt in het juryrapport te lezen. "Anderzijds staat de roman met beide voeten in de aarde van onze huidige tijd. Heitman onderzoekt wat onmiskenbaar een van de grote thema’s van nu is: de eigen identiteit in het algemeen en de genderidentiteit in het bijzonder." Het is "buitengewoon actueel en tegelijk tijdloos" en "filosofisch zonder nodeloos zwaarwichtig" te zijn.

Wormmaan is volgens het college ook "een verbluffend rijke ideeënroman die lijkt te draaien rond de gedachte dat de mensheid blind is voor de eigen vormingskracht. We geloven dat er een natuurlijke orde is en laten ons daardoor leiden, maar we vergeten dat we die orde zelf hebben aangebracht." En van de beknopte landbouwgeschiedenis die ze in haar boek heeft verwerkt "ga je als lezer daadwerkelijk met andere ogen naar de wereld kijken - gedachteloos een paprika in je boodschappenmandje gooien is er na het lezen van Wormmaan niet meer bij."

Opbouw en thematiek laten verder "een groot intellect, psychologisch inzicht en literair meesterschap zien", zo luidt het oordeel. De taal gebruikt de schrijfster met "souplesse".

Andere kandidaten 

De andere kandidaten op de shortlist waren Nico Dros met Willem die Madoc maakte, Auke Hulst met De Mitsukoshi Troostbaby Company, Deniz Kuypers met De atlas van overal, Renée van Marissing met Onze kinderen en Lisa Weeda met Aleksandra.

Door: ANP