UTRECHT - Wetenschappers van onder andere de Universiteit Utrecht presenteren op 4 november modules voor basisschoolleerkrachten om tweetalige kinderen optimaal te begeleiden. De ontwikkelde methode is bedoeld voor de overgangsfases, met name de ingrijpende overgang van groep 2 naar groep 3. De modules maken deel uit van het Europese project 'Transitions and Multilingualism' (TRAM).

Voor veel basisschoolleerlingen is de overgang van onderbouw (groep 2) naar middenbouw (groep 3) ingrijpend. Dat geldt nog meer voor kinderen uit migrantengezinnen, die vaak een taalachterstand in het Nederlands moeten wegwerken. Met de nieuwe trainingsmodules kunnen leerkrachten de didactische vaardigheden ontwikkelen die ze nodig hebben om tweetalige kinderen hierbij goed te begeleiden. Een goed begrip van de taal is vanaf groep 3 essentieel: kinderen moeten dan bijvoorbeeld uitleg of opdrachten zonder hulp kunnen begrijpen. Voor tweetalige kinderen vergt dit vaak extra inspanningen: ze moeten niet alleen alle nieuwe lesstof verwerken, maar ook een taalachterstand overwinnen.

Tweetaligheid krijgt de schuld
Wanneer het niet goed gaat op school met deze kinderen, krijgt hun tweetalige achtergrond vaak de schuld. Daarom leren de leerkrachten met de nieuwe modules onder andere om onderscheid te maken tussen problemen die kunnen wijzen op een taalstoornis (zoals dyslexie), en situaties die normaal zijn in de tweetalige ontwikkeling van een kind. Ook gaan de modules over verschillen in de ontwikkeling van eentalige en meertalige kinderen, omgaan met diversiteit in de klas, omgaan met ‘verlegen' kinderen, en de communicatie met meertalige of anderstalige ouders.

Voordelen van tweetalig opgroeien
Voor een kind dat een tweede taal leert, duurt het ongeveer vijf jaar voordat het in deze taal hetzelfde niveau heeft bereikt als een eentalig kind. Dat vereist extra inspanning, maar heeft daarna grote voordelen: tweetalige kinderen kunnen zich niet alleen in meerdere talen uiten, ze hebben ook kennis van twee culturen en zijn zich bewuster van zichzelf en hun eigen gedachten ten opzichte van anderen, zo blijkt uit onderzoek.

Europese samenwerking
In het TRAM-project werken wetenschappers uit verschillende landen en verschillende disciplines samen, te weten taalwetenschappers, didactici en psychologen. Het project is een onderdeel van het Life Long Learning Programme, gefinancierd door de Europese Commissie.

Symposium
De modules worden gepresenteerd tijdens een symposium voor betrokkenen uit het onderwijs en journalisten op 4 november. Dit vindt plaats op 4 november van 15.15 tot 17.00 uur in de Sweelinckzaal op Drift 21 te Utrecht. Bekijk hier het programma.

Meer informatie
Zie ook de website http://www.tram-project.eu/. Binnenkort zijn de modules hier gratis te downloaden.

© Nationale Onderwijsgids