NIJMEGEN - Het hoger onderwijs staat voor iedere Nederlander open, maar er zijn nog steeds verschillen in wie er gebruik van maakt, constateren sociologen van de Radboud Universiteit. De opleidingsrichting van ouders speelt een belangrijke rol: zo volgen zonen van technisch opgeleide ouders anderhalf jaar meer scholing dan zonen van ouders met een zorgopleiding.

Van de Nederlanders die zijn geboren tussen 1970 en 1984, haalde 38 procent van de mannen en 35 procent van de vrouwen een hbo- of universitair diploma. Ter vergelijking: van de Nederlanders geboren tussen 1914 en 1939 haalde 25 procent van de mannen en 13 procent van de vrouwen zo'n diploma.

Erfelijke component
Er lijkt een 'erfelijke' component te zitten aan hoger opgeleid zijn, dat wil zeggen: ouders dragen het aan kinderen over. Maar daarin is in de afgelopen decennia wel wat verschoven, constateren de sociologen. Vroeger was het onderwijsniveau van de ouders leidend, maar tegenwoordig genieten ook kinderen van lager opgeleide ouders hoger onderwijs.

Rechten blijft elitair
Daarin zitten nog wel kleine verschillen in wie wat gaat studeren: rechten blijft vooral een opleiding voor kinderen met hoog opgeleide ouders. Een medische studie trekt tegenwoordig ook kinderen met net bovengemiddeld opgeleide ouders. Bij vrijwel alle andere studies doet het opleidingsniveau van ouders er minder toe. Wel hebben kinderen die een agrarische opleiding doen tegenwoordig vaker gemiddeld opgeleide ouders, terwijl dit vroeger een studiekeuze was voor kinderen van laagopgeleide ouders.

'Technische' of 'verzorgende' ouders
De opleidingsrichting van ouders is voor de keuze van kinderen van groter belang geworden. Niet nieuw is de constatering dat kinderen van juridisch geschoolde ouders twee keer zo vaak een juridische opleiding gaan doen als wat anders. Interessant noemen de onderzoekers de bevinding dat zonen van technisch opgeleide ouders gemiddeld anderhalf jaar meer scholing volgen dan zonen van ouders in de zorg; voor dochters is dit verschil bijna een jaar. Een verklaring hiervoor hebben de sociologen niet - daarvoor is nader onderzoek nodig.

© Nationale Onderwijsgids