AI-tools zoals ChatGPT en Grammarly zijn inmiddels voor veel studenten essentiële hulpmiddelen geworden bij het schrijven van papers. Hoewel deze technologie enorme voordelen biedt, brengt het ook verschillende risico’s met zich mee, zoals plagiaat, onbewuste vooroordelen in de AI-modellen en de milieu-impact van het energieverbruik. Om deze risico’s te beheersen, heeft de Europese Unie in augustus 2024 de AI Verordening ingevoerd.

AI-gebruik in kaart brengen

De Radboud Universiteit is verplicht zich aan deze wetgeving te houden, vertelt Mathilde Reedijk, teamleider informatiemanagement Onderwijs bij de divisie ILS. Samen met de divisies AA en ILS is zij verantwoordelijk voor het implementeren van het beleid om te voldoen aan de Europese eisen. Een van de belangrijkste onderdelen van dit beleid is het in kaart brengen van het gebruik van AI-tools door medewerkers en studenten, en het nagaan of de gebruikte tools voldoen aan de EU-normen.

Naast het vastleggen van het gebruik van AI moet de universiteit ook de bijbehorende risico’s onderzoeken. Projectleider Lars Burgers legt uit dat de risico’s niet liggen in de technologie zelf, maar in de manier waarop deze wordt toegepast. 

Het AI-register en richtlijnen

Het register dat de universiteit opstelt, zal waarschijnlijk openbaar worden op de website van de universiteit, vertelt Casper Terheggen, Enterprise & Information Architect. Het register zal beginnen met het in kaart brengen van de AI-tools die de universiteit zelf aanbiedt. Dit gebeurde onlangs al met CoPilot Chat, een gratis alternatief voor de betaalde versie van ChatGPT, waarvan het gebruik van gebruikersgegevens niet leidt tot verbeteringen van het AI-model van Microsoft. Daarnaast wil de universiteit richtlijnen opstellen voor de AI-tools die door medewerkers en studenten worden gebruikt.

Gezien de snelle ontwikkelingen in AI-technologie, zoals de lancering van de Chinese chatbot DeepSeek begin 2025, wordt het register voortdurend bijgewerkt.

AI-geletterdheid en trainingen

De universiteit biedt al diverse mogelijkheden voor medewerkers en studenten om hun AI-kennis te vergroten. Zo kunnen ze deelnemen aan trainingen en workshops over kunstmatige intelligentie. Er is bijvoorbeeld een e-learning module over AI in het gROW-programma en verschillende faculteiten organiseren workshops die gericht zijn op het toepassen van AI in het onderwijs.

Beleid voor het gebruik van AI

Naast het opstellen van het register, is de Radboud Universiteit verplicht een beleid te ontwikkelen over het gebruik van AI binnen de instelling. Dit wordt gedaan in samenwerking met onderzoeksdirecteuren en vicedecanen. Het beleid zal zowel gelden voor studenten, onderzoekers als ondersteunend personeel. Op dit moment is het gebruik van AI-tools voor studenten afhankelijk van de specifieke cursussen die zij volgen. Daarom is er grote vraag naar meer duidelijkheid over de regels voor AI-gebruik in het onderwijs.

Strafmaatregelen en grondrechten

Volgens de AI-Verordening moeten organisaties die de wetgeving niet naleven, vanaf augustus 2025 boetes betalen die kunnen oplopen tot 35 miljoen euro of 7% van hun jaarlijkse omzet. Toch benadrukt Reedijk dat de wetgeving in de eerste plaats bedoeld is om de grondrechten van EU-burgers te beschermen