Bij de viering van de 375e verjaardag van de Universiteit Utrecht op vrijdag 25 maart, is de website ‘Catalogus Professorum Academiae Rheno-Traiectinae' gelanceerd.
Deze site geeft een overzicht van alle circa 2600 hoogleraren die de universiteit sinds haar oprichting in 1636 heeft gehad. Bekijk de digitale Catalogus Professorum op http://profs.library.uu.nl.
Door de eeuwen heen zijn de Utrechtse hoogleraren vogels van zeer divers pluimage geweest. Onder hen bevinden zich bijvoorbeeld Nobelprijswinnaar Christiaan Eijkman (1858-1930), één van de ontdekkers van de vitamine, en theoloog IJsbrand van Hamelsveld, die in 1787 werd ontslagen wegens zijn politieke opstelling tegen de Prins van Oranje Willem V.
Ook Nicolaas Beets (1814-1903), schrijver van het bekendste humoristische boek uit de negentiende eeuw, de Camera Obscura, was theoloog in Utrecht. De beroemde oogheelkundige Frans Donders (1818-1889) werd de ‘weldoener der mensheid' genoemd omdat hij duizenden mensen aan een passende bril wist te helpen.
Sommige hoogleraren hebben zelfs hun leven gegeven voor de wetenschap, zoals de briljante jonge Alexander Karel Willem Suerman: hij overleed in 1840 aan cholera, de ziekte die hij als arts probeerde te bestrijden. Hij was nog geen jaar professor. Al deze hoogleraren hebben nu een gezicht gekregen in de Catalogus Professorum.
Speuren in archieven en personeelsdossiers
De Catalogus Professorum is samengesteld door de universitaire Commissie Geschiedschrijving, onder leiding van hoogleraar Universiteitsgeschiedenis prof. dr. Leen Dorsman, en de Universiteitsbibliotheek. Van alle hoogleraren is informatie verzameld over hun opleiding, hun promotie en hun aanstelling aan de universiteit. Daarnaast zijn enkele persoonlijke gegevens opgenomen, zoals geboortedatum en sterfdatum.
De samenstellers hebben geput uit het archief van de universiteit, uit personeelsdossiers en uit literatuur over de universiteit en over de hoogleraren zelf.
Hulpmiddel voor onderzoek
Behalve een monument voor de lange geschiedenis van de jubilerende universiteit is de website ook een belangrijk hulpmiddel voor historisch onderzoek. Met enkele muisklikken kunnen gegevens boven tafel gebracht worden over bijvoorbeeld onderzoekstradities, thema's die men in een bepaalde periode belangrijk vond, of de positie van vrouwen in het hooglerarencorps.
aar ook kan onderzocht worden in hoeverre de universiteit een open instelling is die buitenstaanders toelaat in haar rangen. Waar kwamen al die vaste en tijdelijke hoogleraren vandaan? De website kan op allerlei niveaus doorzocht worden: op faculteit, op individu, en op vakgebied.
