Op woensdag 9 maart openden Kamervoorzitter Gerdi Verbeet en D66-leider Alexander Pechtold de tentoonstelling Theaters van Democratie. De expositie bestaat uit ontwerpen van Delftse bouwkunde-studenten die laten zien hoe een nieuwe, meer inspirerende vergaderzaal voor de Tweede Kamer er uit zou kunnen zien.
Karin Laglas, decaan van de faculteit Bouwkunde van de TU Delft vindt dat de tentoonstelling de functie van architectuur goed zichtbaar maakt. Een zaal waar een goed debat kan plaatsvinden is een zaal die bijdraagt aan het goed functioneren van de democratie. Omgekeerd wordt die zaal ook een uitdrukking van die goed functionerende democratie. Architectuur staat dus nooit op zichzelf, maar altijd in relatie met de maatschappij.
In de zomer van 2009 was D66-leider Alexander Pechtold te gast in het televisieprogramma Zomergasten. Daar zei hij onder meer dat de architectuur van de huidige plenaire zaal van de Tweede Kamer een van de redenen is waarom het debat daar niet altijd even sterk is. Hij pleitte voor een ruimte die voor een levendiger debat zou zorgen. Hij vergeleek de huidige zaal onder meer met de oude zaal van de Tweede Kamer, waar volgens D66-oprichter Hans van Mierlo ‘de geur van wilde beesten hing'.
Het Amsterdamse Architectenbureau XML zocht daarop contact met Pechtold en initieerde een onderzoeks- en ontwerpopdracht voor bouwkunde-studenten van de TU Delft, die in september 2010 van start ging. Na een onderzoeksgedeelte maakte iedere deelnemende student een herontwerp voor de bestaande vergaderzaal van de Tweede Kamer.
Daarvoor werd de studenten gevraagd de huidige zaal in gedachten af te breken en een voorstel te maken dat aansluit op de rest van het Kamergebouw. De ontwerpopdracht is hierdoor enigszins te vergelijken met een harttransplantatie: het gebouw blijft staan, maar het hart van de democratie - de plenaire zaal - wordt vervangen.
In elk van de ontwerpen hebben Tweede Kamerleden, regering, de voorzitter, de publieke tribune en journalisten een andere plek. Daarmee is elk van de plannen ook een persoonlijke visie van de student op hoe het politieke proces in en rondom de zaal, zou kunnen plaatsvinden.
De ontwerpen worden gepresenteerd door de maquettes die de studenten hebben gemaakt. Centraal in de tentoonstelling staat een maquette van de huidige zaal, zodat bezoekers de studenten-ontwerpen en huidige zaal goed kunnen vergelijken.
