De belangrijkste wijzigingen in de wet- en regelgeving onderwijs per 1 januari

Op of rond 1 januari 2023 veranderen enkele regels voor het onderwijs. Dit is eerder aangekondigd, maar hieronder staan de belangrijkste wijzigingen nog een keer op een rij. Dat meldt de Rijksoverheid. 

De eindtoets in groep 8 verandert in een doorstroomtoets, om te benadrukken dat scholen op meerdere momenten kijken hoe leerlingen ervoor staan. Om kansenongelijkheid tegen te gaan, wordt de doorstroomtoets vanaf schooljaar 2023-2024 eerder in het jaar afgenomen en melden alle groep 8-leerlingen zich daarna op één moment (in de week voor 1 april) aan voor de middelbare school. Hierdoor hebben alle leerlingen even veel kans op een plek op de school van hun voorkeur op het voor hen best passende niveau.

Experiment onderwijszorgarrangementen 

Op 1 januari gaat het ‘Experiment onderwijszorgarrangementen’ van start. Gedurende vijf jaar mogen scholen en samenwerkingsverbanden initiatieven ontwikkelen en uitvoeren waarin ze onderwijs en zorg combineren. Daarbij mogen ze afwijken van bestaande wet- en regelgeving op het gebied van bekostiging, onderwijstijd, inhoud van onderwijs en locatie van onderwijs. Het doel is om een beter aanbod met maatwerkoplossingen tot stand te brengen voor leerlingen met een complexe ondersteuningsbehoefte.

Oekraïne 

Om kinderen uit Oekraïne in het onderwijs op te vangen, hebben schoolbesturen sinds vorig jaar de mogelijkheid om snel en flexibel een tijdelijke onderwijsvoorziening in te richten. Aan de start van een tijdelijke onderwijsvoorziening zijn zo min mogelijk formaliteiten verbonden. Vanaf 1 januari zijn scholen wel verplicht om in de leerlingenadministratie te registreren welke leerlingen onderwijs volgen in de tijdelijke voorziening. DUO heeft hiervoor de registratie instellingen en opleidingen (rio) aangepast.

Beurs

Vanaf 1 januari krijgen ook mbo-studenten het recht op een beurs als ze bestuurslid worden van een politieke jongerenorganisatie of van een landelijke organisatie die zich inzet voor het mbo. Dit geldt al voor studenten uit het hoger onderwijs. De precieze regels om een beurs aan te vragen worden later in januari gepubliceerd.

Regionaal investeringsfonds mbo 

De minister heeft besloten de regeling regionaal investeringsfonds mbo 2019-2022 met een jaar te verlengen. De regeling liep oorspronkelijk tot eind 2022. Samenwerkingsverbanden van mbo-scholen, werkgevers en regionale overheden kunnen door deze verlenging in 2023 dus onder dezelfde voorwaarden subsidie aanvragen als in de afgelopen jaren.

Voortijdig schoolverlaten 

De regionale aanpak voortijdig schoolverlaten in Nederland is verdeeld in verschillende regio’s. Binnen zo’n regio maken scholen en gemeenten samen afspraken over maatregelen om schooluitval tegen te gaan en over de begeleiding van jongeren in een kwetsbare positie. Elke regio heeft een contactgemeente voor de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) voortijdig schoolverlaten. Naar aanleiding van een aantal gemeentelijke herindelingen verandert de indeling binnen enkele RMC-regio’s. Deze wijziging heeft geen financiële gevolgen voor de verdeling van middelen over de regio’s.

Bekostiging 

Met de Wet bestuurlijke harmonisatie beroepsonderwijs (Stb. 2021, 548) zijn de agrarisch opleidingencentra (aoc’s) per 1 augustus 2022 omgezet in afzonderlijke mbo-instellingen en afzonderlijke vbo-scholen. Vanaf 2023 worden de mbo-instellingen en vbo-scholen waar het om gaat, dan ook los van elkaar bekostigd. Daarom ontvangen de vbo-scholen vanaf 2023 niet langer aanvullende bekostiging op grond van de Regeling versterking van salarismix leraren middelbaar beroepsonderwijs in de Randstadregio’s, maar op grond van de Regeling versterking functiemix vo-leraren in de Randstadregio’s. De mbo-instellingen blijven in 2023 wel vallen onder de Regeling versterking van salarismix leraren middelbaar beroepsonderwijs in de Randstadregio’s.

Registratie instellingen en opleidingen 

Met ingang van 1 januari 2023 treedt de Registratie instellingen en opleidingen (Rio) in werking. Rio vervangt de basisregistratie instellingen (BRIN) en de Centrale registers voor opleidingen in het hoger onderwijs en het beroepsonderwijs (Croho, resp. Crebo). Met de Verzamelwet OCW 2022 en het wijzigingsbesluit worden de verwijzingen naar het Croho en Crebo aangepast in verwijzingen naar Rio. Daarnaast bevat het besluit voornamelijk een wijziging van de wijze van voldoening van het lesgeld.

Om het onderwijs te verbeteren gaat op 1 januari de aangepaste Beleidsregel financiële sancties bij bekostigde onderwijsinstellingen 2022 in. Deze aanpassing is onderdeel van een breder pakket aan maatregelen uit het coalitieakkoord op het vlak van toezicht om te zorgen voor sneller herstel op scholen waar het nu niet goed gaat. Deze wijziging maakt mogelijk dat in het primair en voortgezet onderwijs de bekostiging niet meer wordt opgeschort, maar direct wordt ingehouden. De hoogte van de sanctie varieert in de eerste 3 maanden van de sanctie van 0 tot en met 15 procent, in de maanden daarna wordt het mogelijk om een hoger percentage van de bekostiging in te houden. In het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger onderwijs wordt de bekostiging in de eerste 3 maanden van de sanctie nog wel opgeschort, een percentage van 10 tot 25 procent. In de maanden daarna is een hoger sanctiepercentage mogelijk.

Door: Nationale Onderwijsgids