Plaatsing en onderwijsaanbod in brugklas kan beter

Leerlingen met hetzelfde basisschooladvies kunnen in heel verschillende soorten brugklassen terecht komen. De scholen in het voortgezet onderwijs hebben nog weinig beleid rond de plaatsing van leerlingen, ziet de Inspectie van het Onderwijs. Als in een brugklas leerlingen van verschillende niveaus zitten, wordt nog weinig doordacht hoe ze op het niveau kunnen komen die het best bij hen past. Verder kan er nog beter gebruik worden gemaakt van de informatie die de basisschool over leerlingen meegeeft. Dat meldt de Onderwijsinspectie. 

In veel brugklassen zitten leerlingen met sterk uiteenlopende basisschooladviezen. Het advies van de basisschool zegt niet alles over de plaats waar leerlingen in het eerste leerjaar terechtkomen, stellen de onderzoekers van de Inspectie van het Onderwijs vast. De onderzochte scholen in het voortgezet onderwijs gaven aan dat ze, naast het schooladvies, met verschillende andere factoren rekening houden bij de plaatsing.

Als voorbeeld, een leerling met advies vmbo (g)t/havo kan geplaatst worden in allerlei verschillende soorten brugklassen. Dat betekent ook dat leerlingen in dezelfde klas – bijvoorbeeld havo/vwo-brugklas - een diversiteit aan adviezen kunnen hebben, in dit voorbeeld variërend van vwo tot vmbo(g)t/havo.

Niveau dat bij de leerlingen past 

Scholen blijken in het algemeen weinig bewust beleid te hebben over in wat voor brugklas ze de nieuwe leerlingen plaatsen. De school zou goed moeten bepalen op welk niveau leerlingen les moeten krijgen, zo luidt een aanbeveling van de inspectie, zodat leerlingen de beste kansen krijgen. De school kan er niet van uit gaan dat leerlingen vanzelf terechtkomen op het niveau dat bij ze past.

Goede overdracht 

Tot slot blijken mentoren en docenten de overdrachtsinformatie van de basisschool niet te gebruiken, of alleen wanneer er problemen met een leerling ontstaan. De warme overdracht door de basisschool, zien de onderzoekers, blijkt daardoor vaak koud te landen. Hierbij geven mentoren ook vaak aan het basisschooladvies van leerlingen niet te kennen en dat ze ervan uitgaan dat leerlingen op niveau geplaatst zijn. De inspectie benadrukt daarom het belang van goede overdracht, doordachte plaatsing en een kansrijk aanbod in de brugklas.

Coronapandemie 

Aanleiding van het onderzoek was dat de inspectie in beeld wil brengen wat de gevolgen van corona waren voor de overgang tussen de basisschool en het voortgezet onderwijs. De inspectie volgt daartoe de lichting achtstegroepers die tijdens de coronapandemie naar de brugklas gingen, in schooljaar 2021-2022. De minister had het basisonderwijs gevraagd deze leerlingen kansrijk te adviseren, vanwege de grote impact van de coronapandemie op het onderwijs. 

In de brugklas begonnen deze leerlingen met een achterstand in studievaardigheden en sociale vaardigheden, zeggen de scholen in het voortgezet onderwijs. Ook meldde een deel van de scholen dat het niveau van de leerlingen lager lag dan verwacht mocht worden op grond van het basisschooladvies. Maar deze lichting leerlingen lijkt zich in het tweede leerjaar te ontwikkelen op het niveau van het advies. De inspectie blijft ze de komende jaren volgen. 

Door: Nationale Onderwijsgids