Studenten halen steeds vaker vakken met hulp van AI en docent weet van niets

Meer dan een kwart (28 procent) van de studenten heeft weleens een vak gehaald met behulp van AI, zonder dat hun docenten hiervan op de hoogte waren. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 3.400 studenten, uitgevoerd door studentenplatform Stuvia. De opkomst van AI zet de manier van toetsen in het hoger onderwijs steeds verder onder druk. “Met de opmars van kunstmatige intelligentie is het de vraag geworden wat een diploma nog waard is als we vooral opdrachten en papers blijven beoordelen,” zegt Jaap van Nes, mede-oprichter van Stuvia.

Verder blijkt uit het onderzoek dat bijna een kwart (24 procent) van de studenten regelmatig AI inzet om werk in te leveren dat ze zelf niet begrijpen of niet zelfstandig kunnen maken. "Wanneer studenten werk inleveren dat ze zelf niet snappen, leren ze er ook niks van. Dat is zorgwekkend, want een diploma moet toch echt laten zien wat iemand zelf kan", stelt Van Nes. 16 procent van de studenten ziet dit ook daadwerkelijk terug in hun eigen ontwikkeling. Zij geven aan minder diepgaande kennis van hun vakgebied te hebben dan eerdere generaties.

Regels en begeleiding rondom AI

Een op de drie (34 procent) studenten vindt dat onderwijsinstellingen hopeloos achterlopen als het gaat om regels en begeleiding rondom AI-tools. Daarnaast vindt een op de vijf (20 procent) studenten dat studiegenoten die géén gebruik maken van AI nu al op achterstand raken op de arbeidsmarkt. Van Nes: “Het onderzoek laat zien dat studenten de noodzaak zien om onderwijsinstellingen actief te laten inspelen op de veranderingen die AI teweegbrengt.”

Ook Peter, voormalig studente HBO-Verpleegkunde, maakte veel gebruik van AI.  "Zonder AI, en dan vooral ChatGPT, had ik mijn studie veel moeilijker gehaald”, zegt hij. "Voor mijn opleiding moest ik veel onderzoek doen naar medische behandelingen, waar flink wat literatuuronderzoek voor nodig was. Ik gebruikte AI vaak om artikelen samen te vatten en er vragen over te stellen. Je kunt opdrachten inderdaad tegenwoordig veel makkelijker halen zonder écht te begrijpen waar het over gaat."

Fundamentele herziening 

Volgens Van Nes vraagt kunstmatige intelligentie op scholen om een fundamentele herziening van hoe we kennis toetsen: “Deze resultaten laten zien dat we onze beoordelingsmethoden moeten heroverwegen in het tijdperk van AI. Als een kwart van de studenten werk inlevert dat ze zelf niet kunnen maken, moeten we nieuwe manieren vinden om kennis te toetsen. De uitdaging is om diploma's hun waarde te laten behouden in een wereld waarin AI steeds toegankelijker wordt." 

AI-bestendige toetsvormen 

Docenten in zowel Nederland als het buitenland experimenteren al met AI-bestendige toetsvormen. Sommige onderwijsprofessionals, zoals hoogleraar Troy Jollimore, vrezen dat "enorme aantallen studenten met diploma's de universiteit zullen verlaten en de arbeidsmarkt zullen betreden terwijl ze in wezen ongeletterd zijn", als er geen ingrijpende veranderingen plaatsvinden.

Door: Nationale Onderwijsgids