Dit artikel verscheen in 'Bij de Les', mei 2010,
het magazine van de NVS-NVL
Auteurs: Marjan Timp en Els Tolk, respectievelijk directeur en rayoncoördinator bij School's cool.
Voor het laatst gewijzigd op 2 juni 2010

Brugklassers doen beter hun best als er op ze gelet wordt. Dat merken honderden thuismentoren van ‘School’s cool’. Zo’n thuismentor is een vrijwilliger die elke week op huisbezoek gaat bij zijn pupil. De formule is simpel, maar effectief als preventief middel tegen voortijdige schooluitval.

‘Blijf niet hangen in geklaag, maar doe iets voor je stad! Adopteer een brugklasser!’ Dat was de boodschap die Kees Beekmans, columnist van de Volkskrant, in mei 2005 zijn lezerspubliek meegaf. Het was een reactie op de maatschappelijke onrust die ontstond na de moord op Theo van Gogh. Zijn oproep raakte een gevoelige snaar. Gevolg was dat tientallen maatschappelijk bewogen Volkskrantlezers zich meldden bij School’s cool om voor anderhalf jaar thuismentor te worden van zo’n kwetsbare brugklasser.

Vanaf dat moment stond School’s cool op de kaart en niet alleen in Amsterdam. Inmiddels zijn we vijf jaar verder sinds die bewuste oproep en twaalfenhalf jaar verder sinds de oprichting van School’s cool in stadsdeel Westerpark in 1997. School’s cool is nu een zelfstandige organisatie met 300 mentoren die met zijn allen 320 brugklassers wekelijks thuis bezoeken en begeleiden.
De School’s cool-formule heeft landelijk navolging gekregen in acht andere steden en School’s cool is anno 2010 hard op weg om zowel plaatselijk als ook nationaal een belangrijke positie te verwerven binnen de zorgstructuur rondom kinderen die het risico lopen voortijdig uit te vallen.
 
Wekelijks huisbezoek
De formule van School’s cool is simpel: kies een kwetsbare leerling uit groep 8 van de basisschool wiens leerkracht ‘het hart vasthoudt’ bij de gedachte dat dit kind eerdaags zelfstandig de grote stap moet maken naar het voortgezet onderwijs. Match dit kind zorgvuldig met een hoogopgeleide en verstandige vrijwilliger die affiniteit heeft met dit kind met deze speciale behoeften. Laat vervolgens alle direct betrokken partijen; ouders, kind en mentor, een contract tekenen waarin iedereen zich verbindt aan elkaar en aan de afspraak. Hierin staat dat de mentor anderhalf jaar lang elke week op huisbezoek komt om de pupil te steunen bij zijn schooltaken en de ouders daarbij nadrukkelijk betrekt.

Zorg voor contact tussen mentor en de leerkrachten die het kind kennen, zowel op de basisschool als in het voortgezet onderwijs. Zorg voor professionele ondersteuning tijdens een mentoraat, gedegen scholing en biedt de mentor regelmatig gelegenheid om ervaringen te delen met collega-mentoren. Geef de mentor een vaste onkostenvergoeding en zorg voor een budget om af en toe iets voor school aan te schaffen of een uitstapje te doen. En last but not least: zorg ervoor dat al deze ingrediënten ingebed zijn in een degelijk georganiseerde organisatie.

Wat doet een thuismentor precies?
Marjan Timp, directeur van School’s cool Amsterdam legt uit: ‘Een thuismentor helpt de pupil bij zijn huiswerk, bij het structureren en plannen, om zijn agenda te gebruiken. Hij probeert ook het gedrag van de leerling in de klas positief te beïnvloeden door hem te leren vragen te stellen, te formuleren wat hij niet begrijpt en daarvoor het juiste moment bij de docent te kiezen. Hij leert hem zijn gedachten en gevoelens onder woorden te brengen. Kortom, hij probeert de sociale redzaamheid van de leerling te vergroten.’

Doordat de mentor aan huis komt, bereikt hij méér mensen dan alleen zijn pupil. Timp: ‘De mentor fungeert ook als voorbeeld en soms als vraagbaak voor de ouders. Uit onderzoek blijkt dat ook de jongere kinderen profiteren van de verhoogde belangstelling voor school in het gezin. Hij doet dat door zijn positieve benadering van het kind, door openlijk nieuwsgierig te zijn naar schoolervaringen en schoolresultaten, en door het kind te laten vertellen over zijn of haar ervaringen in het bijzijn van de ouders. Door samen trots te zijn op de schoolprestaties van het kind.’

Positieve resultaten
Dat de School’s cool-formule preventief werkt als middel tegen vervroegde schooluitval, bewijst een recent onderzoek* door bureau Sardes. Van de onderzochte ex-pupillen die ooit door de brugklas waren geloodst met de wekelijkse hulp van een thuismentor van School’s cool, bleek 96 procent na drie jaar nog steeds op school te zitten. Het zetje dat een thuismentor een leerling aan het begin van de brugklas geeft, is blijkbaar wat hij nodig heeft om zijn schoolcarrière succesvol te vervolgen.

Hoe start ik School’s cool in mijn eigen stad of gemeente?
Gemeenten kunnen het concept van School’s cool overnemen en een eigen project starten. Dit houdt in dat School’s cool met de nieuwe initiatiefnemer een overeenkomst tekent voor een driejarige samenwerking. De oprichter ontvangt ondersteuning vanuit School’s cool en al het ontwikkelde materiaal om snel te kunnen starten. Tevens krijgt de oprichter toestemming voor het gebruiken van naam en beeldmerk. In ruil daarvoor vraagt School’s cool een vergoeding die gespreid over de jaren voldaan kan worden.

In een landelijk platform werken alle School’s cool-projecten samen om de hoge kwaliteit van de mentoraten te waarborgen. Een nieuw project kan direct deelnemen aan dit platform en profiteren van de ervaringen van de anderen. 

 * ‘Effecten van School’s cool op de middellange termijn’, Sardes, maart 2009

Bron: Kennisnet