Corona versterkt kansenongelijkheid; we moeten toe naar crisisbestendig onderwijs

Houd aandacht voor de effecten van de coronamaatregelen op jongeren nu en op de lange termijn. Geef ze ook iets terug en betrek ze bij oplossingen. Daarvoor pleiten de voorzitters van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving, de Onderwijsraad en het College voor de Rechten van de Mens. Dit meldt de Onderwijsraad.

Hoe kun je nu en bij toekomstige lockdowns goed rekening houden met rechten en belangen van jongeren? Jongeren worden extra hard geraakt door de coronamaatregelen. Ze zijn minder kwetsbaar voor het virus, maar extra kwetsbaar voor de effecten van het beleid ter bestrijding van het virus. 
 

Botsende mensenrechten

Voor het eerst sinds WOII maken we in Nederland mee dat mensenrechten zo grootschalig met elkaar botsen. Zo botst het recht op gezondheid met andere mensenrechten, zoals het recht op bewegingsvrijheid en het recht op onderwijs. “Vanuit mensenrechten bezien is de vraag of het recht op gezondheid nog steeds voor gaat na bijna een jaar maatregelen. Mensenrechten vereisen het voortdurend zoeken naar een evenwicht tussen verschillende belangen én het matigen van de gevolgen voor kwetsbare groepen,” zegt Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens.
 

Corona als versterker van kansenongelijkheid

Corona werkt als versterker van kansenongelijkheid die er al in het onderwijs al was. Afstandsonderwijs vraagt veel van studenten en leerlingen, dat is niet aan iedereen gegeven. Ook het praktijkonderwijs staat onder druk, stages en werkplekleren vallen weg. “Geef jongeren een jaar extra studietijd of vouchers om later terug naar school te mogen. Geef ze ruimte en tijd om (bij) te leren”, aldus de voorzitter van de Onderwijsraad Edith Hooge. “Daarbij is het is van belang goed te weten hoe het met jongeren gaat. Maar ook te begrijpen wat scholen en universiteiten kunnen doen, welke aanpak werkt, wat een effectieve werkwijze is en die kennis ook met elkaar te delen.”
 

Crisisbestendig onderwijs

De overheid moet nu aan de slag om de schadelijke effecten in te perken. De voorzitters bepleiten een adaptieve toekomststrategie. Dit behelst ook crisisbestendig onderwijs. Toverwoord daarbij is flexibiliseren: met tentamens, roosters, in ruimtes en menskracht. Maar betrek jongeren ook bij de oplossing. “Ga met jongeren in gesprek. Zij hebben de ideeën. Vraag ze wat zij nodig hebben om de effecten te beperken en in te halen”, aldus Adriana van Dooijeweert. Daarvoor kan bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van bestaande jongerenraden.
 
Door: Nationale Onderwijsgids