Klachtenprocedures hoger onderwijs lijken onbekend en er is weinig vertrouwen

Lang niet alle studenten op bekostigde hogescholen en universiteiten hebben er vertrouwen in dat hun eventuele klacht of feedback over hun opleiding serieus wordt genomen. Verder weten velen niet waar ze een klacht zouden moeten indienen. En niet iedereen die ooit een klacht had, is tevreden met de afhandeling. Dat blijkt uit een enquête die de Inspectie van het Onderwijs hield onder studenten. Al was de respons op de enquête relatief laag, de inspectie ziet het als een signaal dat het beter moet. De inspectie roept de hogescholen en universiteiten daarom op om hun klachtenafhandeling te evalueren en te onderzoeken of hun studenten weten waar ze met hun klachten terecht kunnen. Dat meldt de Onderwijsinspectie.

Besturen van hogescholen en universiteiten zijn wettelijk verplicht om een klachtenprocedure in te richten en om hun studenten hierover in te lichten. Klachten van studenten kunnen gaan over alle zaken binnen het onderwijs op hun opleiding, zoals lesinhoud of examens, maar bijvoorbeeld ook over ongewenst gedrag. De inspectie heeft studenten gevraagd naar hun bekendheid met de klachtenprocedure en naar hun mening en ervaringen. De resultaten van de enquête staan in de factsheet Studenten over de klachtenprocedure in het hoger onderwijs.

Indienen van een klacht 

De klachtenprocedure blijkt bij een groot deel van de 1.500 studenten die de vragenlijst invulden niet erg bekend: 39 procent weet niet waar zij een eventuele klacht moeten indienen. Een groter percentage (63 procent) denkt het wel te kunnen uitzoeken, maar toch ook bijna een vijfde van de studenten niet. 18 procent van de studenten die reageerden geven aan dat zij zich niet vrij voelen om klachten over de opleiding in te dienen zonder bang te zijn dat dit negatieve gevolgen voor hen heeft. Ook heeft maar 44 procent van de ondervraagden er vertrouwen in dat hun klacht of feedback over de opleiding serieus wordt genomen. Bovendien zeggen studenten die ooit een officiële klacht hebben ingediend, dat zij niet onverdeeld tevreden zijn over de behandeling van hun klacht. De mening van studenten van hogescholen lijkt over het algemeen nog iets minder gunstig dan die van studenten aan de universiteiten. 

Meer onderzoek 

De inspectie beschouwt de antwoorden van de studenten als een signaal dat de klachtenprocedure niet voldoende bekend is bij studenten en dat de klachtenafhandeling beter moet. Bovendien roepen de cijfers vragen op over de sociale veiligheid binnen het hoger onderwijs. Wel is meer onderzoek nodig, aangezien de respons op de vragenlijst relatief laag was (15 procent) was en niet de populatie van het gehele bekostigd hoger onderwijs dekt. 

De besturen van de hogescholen en universiteiten zijn verantwoordelijk voor een goede klachtenprocedure. Daarom roept de inspectie de besturen op om onderzoek te doen bij hun opleidingen naar hoe de klachtenprocedure is ingericht, hoe studenten erover worden geïnformeerd en hoe de behandeling van klachten op de opleidingen wordt uitgevoerd. Ook moet het onderzoek inzicht geven of de studenten op hun opleidingen zich veilig voelen om klachten in te dienen en hoe tevreden ze zijn met de behandeling ervan.

Sociale veiligheid

De factsheet Studenten over de klachtenprocedure in het hoger onderwijs is onderdeel van een groter onderzoek dat de Inspectie van het Onderwijs uitvoert naar de sociale veiligheid in het hoger onderwijs. Eerder publiceerde de inspectie de factsheet Sociale veiligheid in het hoger onderwijs over hoe veilig studenten hun leerklimaat ervaren op hun opleiding en of zij grensoverschrijdend gedrag zagen. Uit dat onderzoek bleek ook dat een deel van de studenten geen vertrouwen heeft in de klachtenprocedure als de klacht gaat over grensoverschrijdend gedrag.

Door: Nationale Onderwijsgids