Bijna 7 op de 10 voltijdstudenten hebben een lening, van gemiddeld 700 euro per maand. Die getallen stijgen gestaag. Over een studieduur van vijf jaar loopt de gemiddelde schuld van een student op tot 42.000 euro. Studenten spreken vaker over toegenomen prestatiedruk, stress en psychische klachten als gevolg van het lenen.

 

Studenten geven ook aan dat hun sociale, culturele en professionele ontwikkeling wordt geremd door het leenstelsel. Er ligt een grotere druk op snel afstuderen vanwege toenemende kosten. Ze zien daarom af van extra activiteiten of studieonderdelen. Ook wordt vastgesteld dat vooral studenten met ouders in de middeninkomens slechter af zijn. Zij ontvangen een beperkte aanvullende beurs en hun ouders kunnen in de praktijk slechts in beperkte mate bijdragen in hun levensonderhoud.

 

Het SER Jongerenplatform schetst een alternatief stelsel met drie centrale delen: een ruimere aanvullende beurs, de herinvoering van een generieke beurs en een compensatieregeling voor de tussengeneratie. Naast een inkomensafhankelijke beurs moet een basisbeurs de maandelijkse tekorten van alle studenten terugdringen. 

 

Het SER Jongerenplatform vindt de studievoucher van 2000 euro, die zij vanaf vijf jaar na hun afstuderen kunnen gebruiken voor een opleiding, onvoldoende recht doet aan de situatie van deze studenten. Geadviseerd wordt een adequate compensatieregeling in te stellen die ook gebruikt kan worden om de studieschuld te verlagen.

 

Naast het financiële voorstel zijn er meer bouwstenen van zo’n nieuw stelsel. De jongeren vragen om een betere ondersteuning van de studenten die doorstromen van mbo naar hbo. Er moet verder gericht worden geïnvesteerd in een betere aansluiting van studie op werk en geld vrij worden gemaakt voor de aanpak van psychische problemen. Tot slot zijn een betere informatievoorziening en een gedetailleerde monitoring nodig. Een effectieve toepassing van de generatietoets is hiervoor een belangrijk instrument.