Klassenongelijkheid

Met bijna 700 lectoren bij alle hogescholen van Nederland wordt er flink aan de weg getimmerd met praktijkgericht onderzoek. En ook hogeschool Windesheim draagt daar volop zijn steentje aan bij. Daarbij leunt Windesheim op de knowhow van lectoren. Maar wat zijn nu eigenlijk lectoren?

Onderzoek op hogescholen
Lectoren zijn dé professoren van hogescholen. Zoals een universiteit zich richt op research, richten ook lectoren zich op onderzoek. Onderzoek waarin vóóral concrete vragen uit de praktijk centraal staan. Om een beeld te krijgen, stellen we er twee aan je voor. Ze blikken terug op een periode, waarin een pandemie ook hen stevig in haar greep hield. Door beperkingen én door gevolgen die de inhoud van hun onderzoek raakten: het plaatste kansenongelijkheid in het onderwijs onder een vergrootglas.
 
Onderzoek naar kansenongelijkheid: twee lectoren, twee perspectieven
Natascha Notten is lector Gezonde Samenleving en richt zich op de sociaal-economische verschillen in gezondheid en welzijn én intergenerationele overdracht van sociale ongelijkheid. Haar collega Sui Lin Goei is lector Leraren en Lerarenopleiders in inclusieve Leeromgevingen en doet onderzoek in scholen. Voor beide lectoren geldt: vooral het onderwijs zou de overdracht van ongelijke kansen kunnen keren.  
 
Lector Sui Lin Goei aan het woord Lector over klassenongelijkheid
Corona blijkt die kansenongelijkheid binnen het onderwijs echter te hebben vergroot. Sui Lin Goei: “Uit onderzoek blijkt dat het gevolgen heeft gehad voor leerlingen en docenten. Iedereen sprong het online onderwijs in. Daarbij waren de verschillen tussen scholen en docenten groot. Het didactisch handelen verschilde – variërend van je onmiddellijk verdiepen in hoe je online pedagogisch-didactisch lesgeeft tot blijven doen wat je voorheen voor de klas deed, maar dan online. Daarbij blijft het lastig leerlingen online te activeren, vooral zij die moeilijk te bereiken zijn of iets extra’s nodig hebben. Daar doen we nu ook onderzoek naar met docententeams: hoe je samen online lessen evalueert en verbetert (Online Lesson Study). Want online moeten we post-corona ook niet geheel over boord gooien: leerlingen die niet tegen prikkels kunnen, hadden er – zo bleek op een van onze onderzoekscholen – juist baat bij.”
 
Lector Natascha Notten aan het woord
Collega-lector Natascha Notten begrijpt dit, al ziet zij leerlingen het liefst weer terugkeren naar school. Zij doet onderzoek naar de rol van gidsen: mensen die het patroon van intergenerationele overdracht van ongelijkheid kunnen doorbreken. Docenten nemen daar een sleutelpositie in: “Het gaat nu vooral over corona-achterstanden op het vlak van schoolprestaties, zoals rekenen. Maar een school is meer dan dat. Het is cruciaal voor het socialisatieproces, zeker voor kinderen die bepaalde vaardigheden van huis uit minder of niet meekrijgen. Cultuur- of dramalessen vielen uit, kinderen kwamen niet bij elkaar over de vloer. In sommige thuissituaties kan je leefwereld dan wel heel klein worden. Dat draagt bij aan kansenongelijkheid en bovendien: je kunt voor gezinnen nog wel een laptop regelen, maar dat is exclusief iemand die je begeleidt. Daarom kijken we nu hoe we het leerecosysteem rondom scholen kunnen opstarten – van oudercontact tot sociaal werker. Want corona heeft dit flink ontregeld!”.