'Robins Wereld', educatieve game voor kinderen met verstandelijke beperking

Vanaf vandaag kunnen zorg- en onderwijsinstellingen aan de slag met ‘Robins Wereld’: een educatieve game gericht op het trainen van effectief leergedrag bij kinderen met een matige tot zeer ernstige verstandelijke beperking. Door interactieve taken en feedbackmechanismen biedt de game gerichte trainingsmogelijkheden voor elk kind, met focus op aandacht, werkgeheugen, impulsbeheersing en cognitieve flexibiliteit. De resultaten van het spelverloop worden grafisch inzichtelijk voor zorgprofessionals, docenten en begeleiders waardoor zij gerichte ondersteuning kunnen bieden per kind. Dat meldt Smith Communicatie.

Eerdere pilots tonen aan dat het regelmatig spelen van Robins Wereld leidt tot aantoonbare vooruitgang bij de doelgroep op de focusgebieden van de game. Doordat zij anders communiceren en leren, werkt een game als deze beter dan slechts het overdragen van kennis en leerstof. Na een intensief ontwikkeltraject door s’ Heeren Loo en Mediaheads, financieel mogelijk gemaakt door de AFAS Foundation, staat deze innovatieve oplossing nu ter beschikking. Voor meer informatie, zie de website

Nauwelijks leermiddelen voor deze doelgroep 

Marja Eding, GZ-psycholoog bij s’ Heeren Loo Advisium, is de drijvende kracht achter Robins Wereld: “Ik wilde een baanbrekende game ontwikkelen juist voor deze doelgroep omdat hiervoor nauwelijks leermiddelen ontwikkeld zijn, een game waaraan veel kinderen plezier beleven en iets van leren. Ik vond het daarbij belangrijk dat de game werd gebaseerd op wetenschappelijke kennis en samen met de doelgroep en gebruikers werd ontwikkeld. Vanuit de filosofie van 's Heeren Loo streven we ernaar om praktijk kennis te verbinden met wetenschappelijke kennis, met als doel het dienen van het maatschappelijk belang. We geloven in het delen van deze kennis, zowel intern als extern, om zo elkaar verder te helpen in het leven. Met Robins Wereld lukt dat goed en daar ben ik trots op!” 

Gerben Eversdijk, directeur AFAS Foundation, vult aan: "De keuze van AFAS Foundation om Robins Wereld te steunen, kwam voort uit het verlangen om iets voor deze kinderen te doen. En naar onze overtuiging speelt technologie een belangrijke rol in de verbetering van levenskwaliteit, vooral voor kinderen met speciale behoeften. Dit project laat ook zien hoe door samen te werken een maatschappelijk verschil gemaakt kan worden. Ik ben overtuigd dat Robins Wereld een belangrijk hulpmiddel is in de ontwikkeling van veel kinderen en ben trots dat AFAS Foundation deel uitmaakt van deze geweldige educatieve game."

Robins Wereld bevordert niet alleen de ontwikkeling van kinderen met een beperking, maar verkleint ook de maatschappelijke kloof die de doelgroep ervaart om deel te kunnen nemen aan de digitalisering. De game is ontwikkeld in nauwe samenwerking met ouders, leerkrachten, begeleiders en de doelgroep zelf.

Speciaal ontwikkeld voor het speciaal onderwijs 

Robins Wereld biedt 12 uitdagende mini-games voor kinderen in de leeftijdscategorie van 2 t/m 21 jaar. De keuze voor deze maximumleeftijd is gemaakt omdat het spel speciaal is ontwikkeld voor zorginstellingen en het speciaal onderwijs, waar kinderen met een beperking indien nodig tot hun 21e levensjaar naartoe kunnen gaan. Robins Wereld wordt gespeeld op een tablet en speelt zich af in een echte speelwereld waar kinderen in de persoon van Robin allerlei opdrachten en taken moeten uitvoeren. Gedurende de game krijgt het kind direct hints en feedback op zijn spelgedrag waardoor hij wordt ondersteund in de ontwikkeling van zijn effectief leergedrag. Deze feedback wordt afgeleid uit het tikgedrag van het kind bij het gebruik van het touchscreen. 

Minder effectief leergedrag 

"Kinderen met een matige tot ernstige verstandelijke beperking vertonen vaak minder effectief leergedrag, waardoor ze minder kunnen profiteren van het geboden onderwijs. Robins Wereld is ontworpen om deze kinderen te helpen bij het ontwikkelen van deze vaardigheden zoals aandacht, inhibitie en werkgeheugen. We doen dit vanuit de achterliggende gedachte dat beter leergedrag helpt om beter te leren. Hierdoor kunnen deze kinderen volledig potentieel bereiken", aldus Eding.

De ontwikkeling van Robins Wereld komt voort uit het geloof dat alle kinderen kunnen leren en ontwikkelen, gesteund door neuropsychologische kennis die zelfs bij verstandelijk gehandicapte kinderen train- en leerbaarheid benadrukt. In 2019 begon een pilotonderzoek om het prototype af te stemmen op de behoeften van de doelgroep, wat resulteerde in een optimalisatie van de spelervaring en leermogelijkheden.

Vervolgonderzoek 

Gedetailleerder vervolgonderzoek onder 49 kinderen op kinderdagcentra en speciaal onderwijs, onder leiding van gedragswetenschapper Jikke Damveld, bevestigde de positieve impact van Robins Wereld op de prestaties van kinderen, met name bij regelmatige spelers die significant meer vooruitgang vertoonden. Damveld benadrukt het potentieel van de game: “In de periode waarin kinderen tijdens het onderzoek met Robins Wereld speelden, zagen we vooral vooruitgang bij kinderen met een hogere ontwikkelingsleeftijd, van 5 of 6 jaar. Ik verwacht dat dit positieve effect ook te zien is bij kinderen met een lagere ontwikkelingsleeftijd op het moment dat zij langer met het spel spelen. Maar om dit ook echt vast te stellen, is er nog vervolgonderzoek nodig.” Deze bevindingen onderstrepen niet alleen de effectiviteit van de game, maar benadrukken ook het belang van voortdurend onderzoek om de educatieve waarde ervan te optimaliseren.  

Passend lesmateriaal binnen het onderwijs 

De komende drie jaar wordt het online platform van Robins Wereld doorontwikkeld door Mediaheads in nauwe samenwerking met 's Heeren Loo, de doelgroep en andere betrokkenen. Afhankelijk van de behoeften van de gebruikers wordt bepaald welke vervolgstappen gezet worden: “We blijven de komende jaren samenwerken met de gebruikers van Robins Wereld om de game te ontwikkelen. Zo kan het zijn dat er vanuit zorgprofessionals de behoefte ontstaat om de inzichten van het spelverloop van een kind om te zetten naar passend lesmateriaal binnen het onderwijs. Er is zoveel mogelijk en ik ben benieuwd wat de toekomst brengt”, vertelt Eding. 

Chamin Hardeman, Business Manager Mediaheads, sluit af: “Door middel van prototypisch onderzoek in nauwe samenwerking met de sector en de kinderen kunnen wij goed ontwikkelen voor deze uiteenlopende doelgroep. De game is divers en kinderen vinden het leuk om te spelen. We zijn trots dat er nu iets is voor deze groep kinderen voor wie er voorheen niets was, zij willen natuurlijk ook mee met de tijd! De komende jaren is het daarom onze ambitie om Robins Wereld verder te brengen waardoor we deze speciale groep kinderen optimaal kunnen helpen in het trainen van effectief leergedrag!” 

Door: Nationale Onderwijsgids