Schooljaar 2022 was onvoorspelbaar en zet het hele onderwijs op zijn kop

Het coronavirus, de economische crisis en de Russisch-Oekraïense Oorlog hebben invloed op het onderwijs in Nederland én mogelijk ook op ons online zoekgedrag. Dat blijkt uit diverse recente onderzoeken. Waar aanvankelijk gedacht werd dat vooral de volksgezondheid en de economie te lijden hadden onder het grillige 2022, blijken de gevolgen nu ook in andere delen van de samenleving zichtbaar. Dat meldt DoubleSmart. 

Men kiest bijvoorbeeld steeds vaker voor een associate degree-opleiding; een korte, 2-jarige opleiding op hbo-niveau. De afgelopen 5 jaar is het aantal mensen dat een ad-opleiding doet meer dan verdubbeld, terwijl het aantal reguliere bachelorstudenten juist flink is gedaald (Inspectie van het Onderwijs, 2022).

Ad-opleidingen 

Een van de oorzaken hiervan? Door corona en de economische crisis durft men zich niet voor 4 jaar te binden aan een opleiding. Het risico voor het ‘weggooien’ van geld is te groot. Huib van Zessen, initiatiefnemer van HBOstart, ziet deze trend ook. "Op onze website – waar we hbo’ers helpen de juiste studiekeuze te maken – besteden we bijvoorbeeld steeds meer aandacht aan ad-opleidingen. Simpelweg omdat we zien dat daar nu een enorme vraag naar is."

Daling 

De daling zit hem voornamelijk in het aantal mensen dat zich inschrijft voor een hbo-bacheloropleiding in de gezondheidszorg. Waar dat er in 2021 nog 13.290 waren, zijn dat er in 2022 12,5 procent minder (De Vereniging Hogescholen, 2022). 'De daling van instroomcijfers begon al in 2020. In het jaar dat de coronacrisis uitbrak.' Zou dit komen door de heftige zorgverhalen die zich de ronde deden tijdens de coronatijd?

Vroegtijdig stoppen 

Verder een opvallende ontwikkeling: het aantal studenten dat vroegtijdig stopt met hun opleiding is fors gestegen. In het schooljaar 2021-2022 waren dit er op het mbo zo’n 18 procent meer dan de 2 jaar ervoor en ook op het hbo en wo is deze ontwikkeling merkbaar (Barendrechts Dagblad, 2022). Een van de oorzaken: de makkelijker vergeven middelbareschooldiploma’s tijdens de coronatijd. Waar veel studenten dit diploma nu wél wisten te halen, bleek de vervolgopleiding dan toch te hoog gegrepen of een verkeerde keuze te zijn.

Ook Huib van Zessen kan dit onderstrepen: "De pagina's over hoe je kunt stoppen met een hbo opleiding zijn erg populair. Hoogstwaarschijnlijk komt dit doordat middelbare scholieren en mbo’ers de afgelopen tijd wel heel makkelijk naar het hbo konden. Tevens moeten we niet vergeten dat er haast geen fysieke voorlichting mogelijk was. Ik geloof in een mix van online informeren en fysiek sfeer proeven als het gaat over het vinden van de opleiding die bij je past."

Online zoekgedrag 

Daarnaast valt het Huib van Zessen op dat het online zoekgedrag aan het veranderen is. Men surft minder vaak in het weekend en (nog) meer op de doordeweekse avonden. De woensdag is nu het populairst. Hij stuitte op de volgende statistieken:

* Waar men voorheen – vanaf 2008 – op zondagen actiever was op het internet dan op vrijdagen, is dat nu  niet meer het geval.
* In 2019 surfte men voornamelijk op het web tussen 13.00 uur en 14.00 uur. Nu zijn de populairste tijden om online te zijn tussen 21.00 uur en 22.00 uur, tussen 20.00 uur en 21.00 uur en tussen 19.00 uur en 20.00 uur.
* De populairste surfdag is nu de woensdag, gevolgd door dinsdag en dan pas maandag. Voor corona was het standaard op maandag het drukst op het web.

Heeft deze ontwikkeling te maken met het feit dat we – tijdens én na de coronatijd – vaker thuiswerken met zijn allen? Dat moet nog uitgewezen worden. Wel is zeker dat het grillige 2022 een flinke nasleep heeft. Op allerlei facetten van de samenleving.

Door: Nationale Onderwijsgids