Aletta Jacobsprijs 2022 is voor activist abortusrechten Rebecca Gomperts

De Aletta Jacobsprijs 2022 van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is toegekend aan Rebecca Gomperts. Ze krijgt de prijs vanwege haar strijd voor abortusrechten en de toegang tot veilige en legale abortus voor vrouwen. Met haar organisaties Women on Waves, Women on Web en Aid Access heeft ze abortus in verschillende landen hoog op de politieke agenda gekregen. Gomperts stond in 2020 op de lijst met honderd invloedrijkste mensen van het Amerikaanse opinieblad Times. De Aletta Jacobsprijs wordt op dinsdag 8 maart 2022 uitgereikt door de Rector Magnificus van de RUG, prof. dr. Cisca Wijmenga. Dit meldt Rijksuniversiteit Groningen. 

“Het is niet voor niks dat we de prijswinnares juist vandaag, op veilige abortusdag, bekendmaken”, aldus juryvoorzitter prof. dr. Janka Stoker. “Helaas is veilige abortus nog steeds niet vanzelfsprekend, en staan wereldwijd rechten van vrouwen onder druk. De jury waardeert Rebecca Gomperts vanwege haar indrukwekkende strijd voor deze rechten, en vanwege de moedige wijze waarop zij zich onvermoeibaar inzet voor vrouwen over de hele wereld”.

150 jaar geleden

Het is voor de Rijksuniversiteit extra bijzonder om dit in het Alettajaar aan te kunnen kondigen, want het is 150 jaar geleden dat Aletta Jacobs aan haar geneeskundestudie in Groningen begon. Stoker: “Gomperts zet zich anno 2021 op eenzelfde gedreven en inspirerende wijze in voor gezondheidsrechten van vrouwen als Jacobs dat deed in haar tijd, dus we hadden ons dit jaar geen toepasselijker winnares kunnen wensen.”

Women on Waves

Rebecca Gomperts is opgeleid tot arts. Ze hoorde tijdens haar co-schappen in Afrika en reizen met Greenpeace naar Zuid-Amerika veel verhalen over ongewenste zwangerschappen en het gebrek aan toegang tot veilige, legale abortus. Het inspireerde haar om in 1999 Women on Waves op te richten. Ze verbindt de vrouwenrechten sterk aan de algemene mensenrechten. Ze ziet het als haar taak om aan mensen duidelijk te maken dat het recht van de vrouw om te beschikken over haar eigen lichaam een fundamenteel recht is, en als het daar slecht mee is gesteld dat het ook met andere rechten niet zo goed gaat.

Betere toegang tot abortus

Rebecca Gomperts strijdt ook in Nederland voor betere toegang tot abortus en de abortuspil. Nederland loopt volgens haar achter vergeleken met andere landen, en wetenschappelijke resultaten worden niet in praktijk gebracht. ‘Abortus is nog steeds strafbaar voor een arts als die geen vergunning heeft en kan daarvoor 4 jaar gevangenisstraf krijgen terwijl het voorschrijven van de abortuspil veiliger is dan paracetamol. Tegelijkertijd geeft de regering wel subsidies aan de anti-abortus organisatie Siriz.’, aldus Gomperts.

Vrouw met academische opleiding

De Rijksuniversiteit Groningen reikt om de twee jaar de Aletta Jacobs-Prijs uit aan een vrouw met een academische opleiding, die zich nationaal en/of internationaal verdienstelijk heeft gemaakt op het terrein van de emancipatie. De prijs werd ingesteld door prof. dr. Eric Bleumink, voormalig voorzitter en Rector Magnificus van het College van Bestuur. Eerder werd de Aletta Jacobsprijs uitgereikt aan onder andere Khadija Arib, Neelie Kroes, Lilian Gonçalves-Ho Kang You en Els Borst.

Door: Nationale Onderwijsgids
Beeld: Rijksuniversiteit Groningen/R. de Puy