Vso-leerlingen krijgen dankzij speciale expositie een eigen stem
Op de praktijkafdeling van De Brug, een school voor voortgezet speciaal onderwijs (vso) in Rotterdam, volgen scholieren met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking of chronische ziekte onderwijs. Daarna stromen ze uit richting een vervolgopleiding, dagbesteding of werk.
Betrokken bij onderwijsplannen
Docent Van der Burg onderzocht voor haar studie stadspedagogiek hoe vaak deze leerlingen betrokken worden bij de plannen voor het onderwijs. Leerlingen hadden weinig tot geen inspraak bij de onderwijsplannen. Daardoor komt hun ontwikkeling stil te staan, omdat ze niet goed leren om de regie over hun eigen leven op te pakken.
Tijdens hun stage worden ze er pas bij betrokken, maar dat geldt niet voor iedereen. De vso-afdeling had de afgelopen jaren te maken met een groot verloop aan personeel. Dat kan volgens Van der Burg de oorzaak zijn.
Betutteling
Leerlingen krijgen volgens haar onderzoek vaak te maken met betutteling, ze worden genegeerd of ze worden verkeerd ingeschat. Leerlingen wordt vaak niets gevraagd omdat men ervanuit gaat dat ze niets kunnen, aldus Van der Burg. Leerlingen gaan dit uiteindelijk ook van zichzelf denken en nemen daarom geen initiatief meer.
Inspraak van leerlingen
In het onderzoek komt naar voren dat met de Photovoice-methode de inspraak van leerlingen verbeterd kan worden. Leerlingen moesten foto’s maken van hun ervaringen en wensen en Van den Burg besprak deze foto’s in de onderzoeksgroepen. Leerlingen mochten hun verhaal via een speciale stemknop inspreken. Sommige leerlingen maken namelijk gebruik van een spraakcomputer.
Leerlingen kozen, na een gezamenlijke uitleg, voor inspraak op alle niveaus. Niet alleen in de klas, maar ook op school en op een bestuurlijk niveau. In het VN-verdrag Handicap staat ook dat kinderen vanaf 12 jaar inspraak hebben.
Volgend jaar wordt de praktijkafdeling samengevoegd met een so-basisschool. Deze basisschool is wat inspraak betreft al veel verder. Alle leerkrachten hebben daarvoor een training gehad en met de kleuters zijn ze al gestart met zogenoemde high five-gesprekken. Daardoor leren de kleuters zichzelf beter kennen.
Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk
