HILVERSUM - Middelbare scholen gaan te ver door extra eisen te stellen aan vmbo-leerlingen die naar de havo willen. Dat zeggen vrijwel alle fracties in de Tweede Kamer naar aanleiding van een uitzending van het VARA-programma ‘De Ombudsman' vrijdagavond. Daarin komen leerlingen aan het woord die het afgelopen schooljaar niet mochten doorstromen naar de havo, terwijl ze over een geldig vmbo-TL-diploma beschikken.
Zij worden de dupe van aanvullende eisen die havo's stellen aan vmbo-scholieren die willen doorstromen. De Tweede Kamer keurt de handelwijze van deze scholen af. De fracties van CDA, D66 en PvdA kondigen aan schriftelijke vragen te stellen aan de kersverse minister Marja van Bijsterveldt van Onderwijs.
Volgens de Tweede Kamerfracties houden havo's zich met hun doorstroombeleid niet aan de wet. In de Wet op het voortgezet onderwijs staat dat ‘de theoretische leerweg een onderwijsprogramma bevat dat gericht is op een voorbereiding op het hoger algemeen voortgezet onderwijs'. D66-kamerlid Boris van der Ham vindt dat de nieuwe onderwijsminister Marja van Bijsterveldt moet optreden. "In de wet staat dat je met een vmbo-TL diploma gewoon naar de havo kan. De minister van onderwijs moet die wet handhaven." Ook de PVV, SP en VVD keuren de extra eisen die scholen stellen af.
Uit onderzoek van het Expertisecentrum Beroepsonderwijs (ECBO) blijkt dat 94 procent van de havo's aanvullende eisen stelt naast het vmbo-TL-diploma. Zij vragen bijvoorbeeld een cijfergemiddelde van een 6,5 of een 7 en soms zelfs een 8. Ook wordt het oordeel van de mentor en docenten of het vakkenpakket van de scholier in kwestie meegewogen.
Jaarlijks stromen zo'n 9.000 leerlingen van het vmbo door naar de havo. Ongeveer duizend van hen (11 procent) voldoen niet aan de gestelde eisen. Scholen zeggen de extra toelatingseisen te stellen, omdat niet alle scholieren met een vmbo-TL-diploma gekwalificeerd zijn voor de havo. Leerlingen die niet aan de eisen voldoen, zijn gedwongen een mbo-opleiding te gaan volgen. De route havo wordt voor hen afgesloten, zonder dat scholieren of hun ouders daar zelf iets over te zeggen hebben.
Onderwijsadvocate Katinka Slump zegt in ‘De Ombudsman' dat scholen hun onderwijsvrijheid misbruiken. "Scholen moeten doen waarvoor ze bekostigd worden: kinderen helpen om kansen te grijpen in plaats van selecteren", aldus Slump. Volgens haar is de wet klip en klaar, maar laat het ministerie van Onderwijs na in te grijpen. "'Iemand moet zeggen: ‘Kijk nou eens goed wat er in de wet staat. Dit kan niet'."
Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) heeft een meldpunt geopend voor vmbo-scholieren die zijn geweigerd door een havo. Het LAKS protesteert al langer tegen de normen die havo's stellen. Volgens de scholierenvakbond moeten scholen de doorstroming niet belemmeren, maar hun leerlingen beter begeleiden en, indien nodig, bijspijkeren na het behalen van hetvmbo-diploma.
‘De Ombudsman', vrijdag 15 oktober, 19.25 uur, Nederland 2
