Onderwijsinstellingen kunnen een stukje groener worden dankzij het leasen van meubilair

Onderwijsinstellingen in Nederland geven jaarlijks miljoenen euro’s uit aan meubilair, en dat een groot deel daarvan niet permanent wordt gebruikt? Denk aan noodlokalen, tijdelijke uitbreiding van scholen of tijdelijke lesruimtes bij verbouwingen. 

In dit soort situaties wordt vaak nieuw meubilair aangeschaft dat na enkele jaren weer verdwijnt in opslag of zelfs op de afvalberg belandt. Juist daar ligt een kans om het onderwijs groener en efficiënter te maken: circulair inkopen.

De rol van onderwijsinstellingen in de circulaire economie

Onderwijsinstellingen zijn grootverbruikers van goederen en diensten. Volgens het expertisecentrum PIANOo worden scholen, universiteiten en hogescholen vaak aangemerkt als ‘aanbestedende diensten’. Dat betekent dat zij bij inkoop boven bepaalde drempelwaarden verplicht zijn om een aanbesteding uit te schrijven. 

Bij zo’n aanbesteding kunnen zij duurzaamheid nadrukkelijk meenemen in de selectiecriteria. Daarmee hebben onderwijsinstellingen niet alleen een wettelijke verantwoordelijkheid, maar ook een unieke kans om de circulaire economie een flinke duw in de rug te geven.

In plaats van meubels te kopen die na enkele jaren afgeschreven zijn, kunnen scholen kiezen voor contractvormen waarbij meubels worden gehuurd of geleased. De leverancier blijft eigenaar en is verantwoordelijk voor onderhoud en terugname. 

Na gebruik worden de meubels hersteld of opnieuw ingezet op een andere locatie. Zo ontstaat een cyclus waarin waarde behouden blijft en verspilling wordt tegengegaan.

Tijdelijk meubilair 

Vast meubilair, zoals ingebouwde kasten of vaste werkplekken, blijft vaak jarenlang in gebruik. Daar is aankoop logisch. Maar de onderwijspraktijk kent ook tal van tijdelijke situaties,zoals:

• Noodlokalen bij onverwachte leerlingengroei.
• Verbouwingen of renovaties waarbij tijdelijke ruimtes worden ingericht.
• Projectonderwijs en flexplekken die voor korte duur nodig zijn.
  

In deze context is het kopen van nieuw meubilair inefficiënt. Het leidt tot verschillende problemen, zoals opslag en hoge afvoerkosten. Door circulair in te kopen, wordt meubilair flexibel inzetbaar en kan het na afloop op een andere bestemming weer waarde toevoegen.

Kan een onderwijsinstelling zomaar circulair inkopen?

Hier zitten wel wat regels aan verbonden. PIANOo benadrukt dat onderwijsinstellingen steeds professioneler omgaan met hun inkoopprocessen. Dat betekent dat er ruimte is om circulaire afspraken te maken in aanbestedingsdocumenten. Scholen kunnen leveranciers uitdagen om te komen met oplossingen waarbij hergebruik, onderhoud en terugname zijn gegarandeerd.

Een aanbesteding voor tijdelijk meubilair kan bijvoorbeeld eisen dat:

• meubels modulair zijn en eenvoudig uit elkaar gehaald kunnen worden;
• de leverancier instaat voor reparatie of herstofferen;
• na gebruik een nieuwe bestemming wordt gegarandeerd.

Zo wordt duurzaamheid geen bijzaak, maar een belangrijk onderdeel van het inkoopproces.

KeyPro ziet een duidelijke visie vanuit de markt

Ook vanuit de markt is er beweging. Bedrijven zoals KeyPro hebben een duidelijke visie om organisaties te ondersteunen bij circulair inrichten. Zij richten zich specifiek op het aanbieden van meubeloplossingen die herbruikbaar, modulair en duurzaam zijn. Zo spraken we Willem Straat, oprichter van meubelverhuurbedrijf KeyPro, over de toenemende vraag van circulaire diensten zoals het huren van meubels.

“We merken nu al dat steeds meer organisaties bewust kiezen voor flexibiliteit én duurzaamheid. En meubelverhuur is precies dat: geen verspilling, geen opslagproblemen, geen gedoe. Je betaalt alleen voor wat je nodig hebt, zolang je het nodig hebt. We geloven dat deze manier van inrichten straks niet de uitzondering is, maar de norm.”

Voor onderwijsinstellingen betekent dit dat er partners zijn die de vertaalslag kunnen maken van aanbestedingsregels naar praktische meubeloplossingen die passen bij tijdelijke onderwijsbehoeften. Volgens Willem werkt dit verslavend: 

“We nemen alles uit handen. Van selectie tot styling en retour. En de meubels? Die zien er als nieuw uit. Klanten zijn vaak verbaasd hoe hoog de kwaliteit is. Zodra ze één keer met ons hebben gewerkt, willen ze meestal niet meer anders.”