De Universiteit van Amsterdam kent eredoctoraten toe aan journalist/columnist Folkert Jensma en socioloog/schrijver Zeynep Tufekci. Jensma ontvangt het eredoctoraat voor zijn belangwekkende journalistieke werk, waarin hij niet-aflatend aandacht vraagt voor de rechtsstaat en voor de kwaliteit van de alledaagse rechtspraktijk en de impact daarvan voor rechtzoekenden. Tufekci wordt met het eredoctoraat onderscheiden vanwege haar scherpe analyses als moderne publieke intellectueel over onder meer sociale bewegingen en sociale media. De eredoctoraten worden uitgereikt tijdens de viering van de dies natalis van de UvA op donderdag 11 januari 2024. Dat meldt de Universiteit van Amsterdam.
"De invloed en betekenis van het werk van zowel Jensma als Tufekci liggen in de maatschappelijke impact die zij weten te maken", licht rector magnificus Peter-Paul Verbeek toe. "Vanuit maatschappelijke uitdagingen stellen ze wetenschappelijke vragen, en de antwoorden vertalen ze terug naar de samenleving en naar individuele burgers. De bruggen die beiden weten te slaan tussen wetenschap en maatschappij sluiten naadloos aan bij de maatschappelijke betrokkenheid van de UvA en ons streven bij te dragen aan een veerkrachtige, rechtvaardige samenleving. Ik ben dan ook erg trots dat we Jensma en Tufekci het eredoctoraat mogen toekennen."
Rechtsstaat en wetenschap
Mr. Folkert Jensma is juridisch redacteur en commentator bij NRC Handelsblad. Van 1996 tot 2007 was hij hoofdredacteur van diezelfde krant. In zijn ‘Rechtsstaat’-columns voor NRC vraagt Jensma consequent aandacht voor de rechtsstaat en informeert hij het publiek over relevante inzichten, zowel binnen en buiten de wetenschap. Thema’s die hij veelvuldig aan de orde stelt zijn bijvoorbeeld de scheiding der machten, toegang tot recht en innovatie. Ook uit zijn andere journalistieke werk blijkt hoezeer de rechtsstaat en de kwaliteit van rechtspleging voor concrete rechtzoekenden hem aan het hart gaan. Via indrukwekkende reportages over bijvoorbeeld familierechtspraak informeert hij de lezer keer op keer over de staat van het rechtssysteem. Daarmee vormt zijn werk een belangrijke aanvulling op het wetenschappelijk werk dat aan de UvA en andere universiteiten wordt gedaan naar de rechtsstaat, rechtspleging en toegang tot recht.
"Als geen ander in Nederland combineert Jensma het systemische perspectief op de rechtsstaat en de rechtspraktijk met een scherp oog voor ‘law in action’: de alledaagse rechtspraktijk, de hiermee samenhangende rol van juristen en de impact hiervan op individuele burgers. Jensma is in de afgelopen decennia in zekere zin het rechtsstatelijk geweten geworden van de Nederlandse rechtspraktijk, met altijd ook oog voor het belang van rechtsgelijkheid en effectieve toegang tot recht voor gewone burgers. Daarbij schuwt hij stevige kritiek op juristen niet. Zodoende houdt Jensma de rechtspraktijk voortdurend een spiegel voor", vertelt erepromotor Iris van Domselaar.
Volksopstanden in het Midden-Oosten
Prof. dr. Zeynep Tufkeci is Henry G. Bryant Professor of Sociology and Public Affairs aan Princeton University. Daarnaast is ze columnist bij de New York Times en WIRED. Tufekci maakte naam als ‘technologiesocioloog’ tijdens de volksopstanden die vanaf 2010 plaatsvonden in het Midden-Oosten. Waar veel wetenschappers doorsloegen in optimisme over de rol van sociale media bij democratisering en anderen juist uitgesproken cynisch waren, had Tufekci van meet af aan een afgewogen, geïnformeerde en scherpe analyse.
Digitale sociale bewegingen
Aanvankelijk zette ze haar theorieën en analyses vooral uiteen op haar blog en sociale media. In 2017 verscheen haar boek Twitter and Tear Gas (Yale University Press), dat geldt als een moderne klassieker over zowel de literatuur over sociale media als de literatuur over sociale bewegingen. Hierin presenteert Tufekci een originele en overtuigende theorie van digitale sociale bewegingen. Tufekci is ook bekend van haar publicaties over COVID-19. Ook hier begon haar betrokkenheid vooral via sociale media en de traditionele media om uiteindelijk uit te monden in een serie wetenschappelijke artikelen in toonaangevende tijdschriften als The Lancet, Science en PNAS.
"In haar columns en op sociale media onderscheidt Tufekci zich door haar denkbeelden uitgebreid wetenschappelijk te onderbouwen. Wanneer ze schrijft over onderwerpen put ze daarbij altijd uit de meest recente en geavanceerde kennis, maar ze is niet bang om een positie te kiezen die indruist tegen de heersende opinie als de feiten daarom vragen", aldus erepromotor Justus Uitermark. Met haar werk en benaderingswijze betekent Tufekci niet alleen heel veel voor haar vakgebied de sociologie, maar ook voor de wetenschap in algemene zin en bovendien voor de journalistiek.
Door: Nationale Onderwijsgids
