Eén derde van de universitaire masteropleidingen selecteert aan de poort

De toegankelijkheid van universitaire masteropleidingen is de afgelopen paar jaar ongeveer gelijk gebleven. Bij een kleine meerderheid van de opleidingen kunnen studenten met een toereikend bachelordiploma direct instromen. Een derde van de opleidingen selecteert studenten, bijvoorbeeld op motivatie of bepaalde vaardigheden. Daarnaast is bijna een kwart van de wo-masters niet toegankelijk voor studenten met een hbo-bachelordiploma. Dat blijkt uit een inventarisatie van de toegankelijkheid en de selectieprocedures van wo-masteropleidingen, uitgevoerd door de Inspectie van het Onderwijs.

Masteropleidingen mogen studenten selecteren, ook als zij een geldig diploma van een aansluitende bacheloropleiding hebben. De minister heeft de inspectie gevraagd om onderzoek te doen naar de gehanteerde selectiecriteria en -instrumenten bij universitaire masteropleidingen. Die inventarisatie past in een breder meerjarig onderzoek naar selectie en toegankelijkheid in het hoger onderwijs door de Inspectie van het Onderwijs. Als er extra eisen worden gesteld neemt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs af. Ook kunnen sommige criteria en instrumenten ongelijke kansen in de hand werken. Daarom is het volgens de inspectie zaak dat instellingen hier zorgvuldig mee omgaan.

Selecterende opleidingen 

De inspectie voerde eind 2021 de inventarisatie uit onder alle 13 bekostigde universiteiten (zonder de Open Universiteit). De toegankelijkheid van wo-masteropleidingen blijkt ten opzichte van 2019 min of meer gelijk gebleven. Toen hanteerde 46 procent van alle masteropleidingen een of meer beperkingen - in 2021 is dat 43 procent. Het aandeel selecterende opleidingen was 37 procent en is nu 34 procent. Van de universitaire masteropleidingen is 23 procent niet toegankelijk voor studenten met een hbo-bachelordiploma, ook niet via een schakelprogramma.

Motivatie en eerder behaalde cijfers 

De meest gehanteerde selectiecriteria zijn motivatie (door 97 procent van de selecterende opleidingen) en eerder behaalde cijfers (89 procent); 86 procent kijkt naar zowel motivatie als cijfers. Daarnaast worden aankomende masterstudenten regelmatig geselecteerd op vakspecifieke basiskennis (51 procent), stage- of werkervaring (43 procent) en cognitieve analytische vaardigheden - denk aan logisch redeneren of goed kunnen argumenteren (31 procent). De meeste selecterende opleidingen hanteren 3 verschillende selectiecriteria. Een enkele opleiding hanteert maar liefst 8, 9 of 10 criteria.

Door: Nationale Onderwijsgids