KNAW-advies over een sterkere positie voor de Neerlandistiek

Het Nederlands kampt met een dubbel probleem: leerlingen op havo en vwo vinden het een saai en weinig nuttig vak. Het tweede probleem is dat scholieren denken dat de Neerlandistiek op de universiteit net zo saai is, en dat je er alleen leraar mee kan worden. 

 

Aan de universiteiten ondervindt de studie Nederlands de laatste decennia sterke concurrentie van nieuwe ‘brede’ studierichtingen, zoals taal- en cultuurstudies, mediastudies of opleidingen liberal arts and sciences, die veel studenten trekken. 

 

De Akademie pleit er, gezien het belang van de Neerlandistiek voor de Nederlandse samenleving allereerst voor om de bestaande volledige studierichtingen Nederlands voorlopig te ontzien, en te versterken. Maar tegelijkertijd moet het vak zich bezinnen op de veranderende context waarin men werkt. Hoe breed en diep wil de Neerlandistiek eigenlijk zijn, wat betekent dat voor de inrichting van de studie, en voor welke beroepen wil die opleiden?

 

Met de terugloop van de studentenaantallen droogt op den duur ook de stroom academisch gevormde, eerstegraadsleraren op. Dat is een acuut probleem. Om het tij te keren zijn er naast langetermijnmaatregelen ook een aantal praktische oplossingen als een financiële tegemoetkoming voor studenten die een tweede onderwijsmaster doen.

 

Om dit complex van problemen het hoofd te kunnen bieden zouden alle Neerlandici, van universiteiten, uit het hoger en voortgezet onderwijs en andere sectoren, voor langere tijd intensief samen moeten werken. De KNAW adviseert om daarvoor een Kamer Neerlandistiek in te stellen, ondergebracht bij het al bestaande Talenplatform. Een van de eerste taken van die kamer is om in gezamenlijk overleg een plan voor de komende drie jaar te maken voor de gehele discipline. Daarom moet de kamer uit gezaghebbende personen uit alle sectoren bestaan.