Onderwijs in mens en maatschappij onder druk: kennis daalt, aanpak moet beter

Daarnaast blijken leerlingen moeite te hebben met onderzoeks- en denkvaardigheden die vragen om het analyseren van bronnen, bijvoorbeeld over klimaatverandering of historische ontwikkelingen. Deze vaardigheden zijn voor het eerst onderzocht en blijken lastiger dan feitelijke kennisvragen.

Weinig interesse, gebrek aan samenhang

Hoewel leerlingen de vakken aardrijkskunde en geschiedenis niet als moeilijk ervaren, is hun betrokkenheid laag. Op ongeveer 60% van de scholen worden deze vakken geïntegreerd aangeboden binnen brede thema’s of gekoppeld aan burgerschap of taal. Toch ontbreekt vaak een samenhangende aanpak, en worden leerlingresultaten nauwelijks gebruikt om het onderwijs te verbeteren.

Leerkrachten erkennen het belang van het leergebied, maar geven aan behoefte te hebben aan meer tijd, ondersteuning, voorbeelden en scholing.

Aanbevelingen: meer structuur, visie en ondersteuning

De meeste scholen hebben geen vaste coördinator voor mens en maatschappij. Experts pleiten voor:

• Het aanstellen van een vakcoördinator;

• Heldere visievorming door schoolleiders;

• Investeringen in professionalisering van leraren.

De invoering van nieuwe kerndoelen biedt volgens de inspectie een kans om het leergebied structureel te versterken.

Samen verantwoordelijk

De Inspectie benadrukt dat de verbetering van het onderwijs in mens en maatschappij een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van scholen, besturen, lerarenopleidingen en beleidsmakers. Het uiteindelijke doel: leerlingen toerusten met kennis en vaardigheden om actief deel te nemen aan de samenleving.

Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer