‘Wilhelmus-les hoeft geen statement te zijn’
Het opnieuw invoeren van lessen op school over het Wilhelmus, volgens het AD onderwerp van gesprek bij de formatie-onderhandelingen, hoeft geen politiek statement te zijn. Het is juist een heel goede kapstok om scholieren meer historisch bewustzijn bij te brengen. Uitleg over het volkslied, dat iedereen vaak genoeg hoort, is een prima manier om met kinderen te praten over geschiedenis en identiteit.
Dat vindt filosoof en letterkundige Lotte Jensen van de Radboud Universiteit Nijmegen. Jensen heeft op scholen kindercolleges over het Wilhelmus gegeven. “Volksliederen leveren zoveel gespreksstof op. De achtergrond van veel volksliederen is vandaag de dag nog te voelen”, meent Jensen. Ze moet toegeven dat geen enkel kind het Wilhelmus kon zingen. “De eerste regel ja, die kennen ze wel, omdat ze naar voetbal en Koningsdag op tv kijken.”
Socioloog, historicus en schrijver Hans Derks is het helemaal niet met haar eens: “Wat bezielt die politici? Het is flauwekul, goed voor een clubje calvinisten op de Veluwe. Ik voorspel het aanstaande kabinet allerlei pijnlijke discussies over botsende culturen en vrijheid van meningsuiting als dit echt gebeurt. En als ze les in het Wilhelmus alleen maar hebben opgeworpen om af te leiden van de echte formatieproblemen, dan is dat wel heel flauw. Pijnlijke keuze ook.”
Het Wilhelmus is rond 1570 als geuzenlied geschreven door vermoedelijk Marnix van St. Aldegonde. Het werd pas in 1932 het Nederlandse volkslied. Voor die tijd was Wien Neêrlands bloed…. het volkslied, maar onder anderen de Oranjes vonden de strofe “van vreemde smetten vrij” wel erg nationalistisch. Het Wilhelmus bestaat uit vijftien coupletten, maar alleen het eerste en het zesde worden nog geregeld gezongen.
Het was lang gewoon dat kinderen op school het Wilhelmus leerden zingen en uitleg kregen over de tekst. “Het gebeurt op een aantal scholen ook nog steeds”, zegt een woordvoerder van de Vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs Verus. Verus vertegenwoordigt meer dan de helft van alle basisscholen in het land. Uit een onderzoek op christelijke scholen bleek enkele jaren geleden dat 89 procent van de scholen vindt dat kinderen het Wilhelmus moeten kennen als ze naar het middelbaar onderwijs gaan. De tekst is volgens de meesten prima.
De PO-raad, sectororganisatie voor het basisonderwijs, neemt het Wilhelmus-plan nog niet zo serieus. “Onze grootste zorg is of er überhaupt genoeg leraren overblijven om het de kinderen te kunnen leren.”
Door: ANP
