Wat houdt een gastouderopvang in? 

Gastouderopvang is een kleinschalige vorm van opvang in een huiselijke sfeer voor kinderen in de leeftijd van nul tot 12 jaar. Meestal worden de kinderen opgevangen bij de gastouder thuis. Afhankelijk van de leeftijd worden kinderen opgevangen in een groep van maximaal 6 kinderen. Maar waarom kiezen ouders hiervoor in plaats van voor een kinderdagverblijf?

Gastouders verschillen in ervaring, achtergrond en gezinssituatie. Sommigen combineren de opvang met de zorg voor eigen jonge kinderen; anderen doen dit fulltime, vaak nadat hun eigen kinderen het huis uit zijn.

Kinderopvang in een huiselijke sfeer 

Een gastouder werkt of vanuit zijn of haar eigen woning of vanuit de woning van de ouders. In het laatste geval wordt dan ook gesproken over een nanny. Een gastouder is een warme en vertrouwde plek voor kinderopvang in een huiselijke sfeer. Gastouders mogen maximaal 6 kinderen opvangen, waarvan 5 onder de 4 jaar, 4 onder de 2 jaar en 2 onder de 1 jaar. Daarbij tellen de vriendjes of vriendinnetjes tot en met 12 jaar van de eigen kinderen ook mee.

Een gastouder is een professional en moet zich houden aan de eisen van de wet. Dat betekent:

• Een gastouder heeft een relevant diploma
• Een gastouder heeft een recent EHBO-certificaat speciaal gericht op kinderen
• De gastouder heeft een Verklaring Omtrent het Gedrag en staat geregistreerd in het Personenregister Kinderopvang
• Een gastouder werkt volgens het pedagogisch beleidsplan van het gastouderbureau.

Daarnaast moeten de gastouders ook aangesloten zijn bij een gastouderbureau, omdat de overheid de kwaliteit van de gastouderopvang blijvend wil controleren. Het gastouderbureau én de gastouder moeten beiden geregistreerd staan in het Landelijk Register Kinderopvang. Daarin stonden in 2024 in totaal bijna 21.000 gastouders geregistreerd.

Wat doet een gastouder?

Gastouders zorgen in de eerste plaats voor de dagelijkse verzorging van je kind. Dit betekent het verschonen van luiers, het geven van eten en drinken, en het bieden van een veilige en liefdevolle omgeving. 

Daarnaast spelen gastouders een belangrijke rol in de ontwikkeling van het kind door verschillende activiteiten aan te bieden, zoals knutselen, buitenspelen en voorlezen. Deze activiteiten zijn afgestemd op de leeftijd en de behoeften van de kinderen. 

Gastouders helpen kinderen ook met hun sociale vaardigheden door hen te leren omgaan met andere kinderen in de groep. Doordat het om een kleine groep gaat, is er veel ruimte voor persoonlijke aandacht en begeleiding. 

Hoewel gastouders veel bieden, hebben ze niet altijd de ruimte of middelen om complexe zorgvragen of ontwikkelingsachterstanden op te vangen. Voor kinderen met specifieke behoeften is een kinderdagverblijf of gespecialiseerde opvang vaak beter uitgerust.

De opvang vindt plaats op tijden dat de ouders van die kinderen daar behoefte aan hebben. Dat zal meestal tijdens de werkuren van de ouders zijn. De tijden staan over het algemeen vast, maar opvang ’s nachts of in het weekend komt ook voor. Als gastouder bepaal je zelf (in overleg met de ouders) wanneer je kinderen wilt opvangen. Ook ben je als gastouder vrij om je eigen uurtarief te bepalen. Het gemiddelde uurtarief ligt tussen de 5,50 euro en 8,50 euro per uur per kind. 

Grootste verschillen gastouderopvang en kinderopvang

Het grootste verschil met de kinderopvang is dat een gastouder opvang biedt in een huiselijke omgeving, vaak in het eigen huis, aan een klein aantal kinderen. Kinderdagverblijven zijn grotere opvanglocaties met meerdere groepen kinderen en pedagogisch medewerkers. 

Een potentieel nadeel van een gastouder is dat je afhankelijk bent van één persoon, waardoor je minder sociale controle hebt en bij ziekte of vakantie van de gastouder mogelijk zelf vervangende opvang moet regelen. Ook kan de groep kinderen bij een gastouder kleiner zijn dan op een kinderdagverblijf, waardoor er minder leeftijdsgenoten zijn om mee te spelen. 

Kies je voor een gastouder, dan kies je voor een huiselijke omgeving en meer persoonlijke aandacht. Kies je voor een kinderdagverblijf, dan kies je voor een gestructureerde omgeving met meer sociale interactie en professionele begeleiding. Het is belangrijk om te kijken welke vorm van opvang het beste past bij de behoeften van je kind en je eigen wensen als ouder. 

Bronnen: GOB Voor Elkaar, Mare Gastouderbureau, ViaViela, Roodkapje Gastouderbureau, BOinK