Vervolgplannen na de middelbare school: tussenjaar of toch meteen studeren?

Het was een gek jaar voor eindexamenkandidaten. Vanwege corona gingen de centrale eindexamens niet door en vielen eindgala’s en examenreizen in het water. Wat betekent het coronavirus voor de vervolgplannen van jongeren? Nemen ze een tussenjaar, in de hoop dat studeren volgend jaar weer helemaal fysiek kan? Of hebben ze zich toch maar gewoon ingeschreven? We vragen Caya (19), Silke (17) en Eva (18) naar hun nabije toekomstplannen.

‘Ik zou het heel jammer vinden als mijn reis naar Portugal niet door kan gaan’

Caya Boode (19) is net klaar met het vwo en doet nu een tussenjaar. Ze werkt en wil in april 2021 drie maanden naar Portugal. 
 
“Het vwo was hard werken voor mij. Daarom wist ik al in de vijfde dat ik een tussenjaar wilde nemen. Ik had die pauze echt nodig. Daar kwam bovenop dat ik een paar maanden geleden ben geopereerd aan mijn enkel. Ik wil uiteindelijk een sportopleiding doen en dan moet ik wel kunnen sporten. 
 

Turnlessen en horeca

Momenteel ben ik aan het revalideren. Ook geef ik drie keer per week turnles aan kinderen van verschillende leeftijden. Tijdens de intelligente lockdown kon dat even niet, nu wel weer. Op zaterdagen ga ik een cursus volgen waardoor ik op een hoger niveau turnles kan geven. 
 
Daarnaast heb ik net een proefdag gehad bij Bagels & Beans. Ik was best bang dat ik door corona geen werk in de horeca ging vinden. Gelukkig is dat toch gelukt. Hopelijk blijft de horeca de komende maanden gewoon open, zodat ik veel uren kan maken en flink kan sparen.
 

Portugees leren

In april wil ik namelijk drie maanden naar Portugal. Ik vind dat een geweldig land, ben er vaak met vakantie geweest. Mijn ouders hebben vroeger drie maanden in Brazilië gewoond en spreken de taal nog een beetje. Ze waren super enthousiast toen ik vertelde dat ik Portugees wilde leren. Kunnen we samen oefenen.  
 
Nu ben ik me aan het oriënteren op wat ik precies ga doen in Portugal. Ik zit te denken aan de organisatie StudyTravel. Die regelt dat ik een maand in een gastgezin kan wonen, Portugese lessen en surflessen krijg en mee kan doen aan leuke activiteiten. WorkAway lijkt me ook wel wat. Via die website kun je vrijwilligerswerk doen, bijvoorbeeld op een boerderij of in een hotel.
 

Situatie afwachten

Vanwege corona heb ik nog niets geboekt. Ik wil eerst even afwachten hoe de situatie in Portugal over een half jaar is. Ik zou het heel jammer vinden als het niet door kan gaan. Ik ben helemaal klaar met dat stilzitten. Daar heb ik te veel energie voor. Het zou toch zonde zijn als ik niets kan doen in een jaar waarin ik eigenlijk alle vrijheid zou hebben. Ik heb enorm uitgekeken naar dit tussenjaar. Er wordt niets van me verwacht, ik kan zelf bepalen hoe ik mijn dagen invul. Heerlijk. 
 

Sportopleiding

Volgend jaar wil ik de hbo-opleiding Sportkunde aan InHolland Haarlem doen. Veel van mijn vrienden zijn al begonnen met studeren. Ze vinden het minder leuk, omdat ze weinig contacturen hebben en hun medestudenten niet goed leren kennen. Dat lijkt me ook lastig, vooral als ik een sportopleiding zou doen. Op die manier wil ik niet aan een studie beginnen. Je wil elkaar toch zien en zelf kunnen sporten. Maar tegen de tijd dat ik begin, ziet de situatie er vast anders uit.”
 
 

‘Ik heb hulp nodig bij het maken van een studiekeuze’

Silke Weeber (17) heeft net haar vwo-diploma op zak. Nu doet ze een tussenjaar. Deze week begint ze aan een programma bij studiekeuzeorganisatie Intermijn.
 
“Het liefst wil ik iets met muziek doen. Ik zing, speel gitaar en schrijf liedjes. Toch twijfel ik of ik wel voor zo’n onzeker beroep moet studeren. Kan ik straks wel een baan vinden in de muziekwereld? En ben ik wel goed genoeg? 
 

Begeleiding bij studiekeuze

Ik wil graag wat andere opties voor opleidingen hebben, maar ik weet nog niet welke richting ik op wil. Daarom heb ik een tussenjaar genomen. De eerste drie maanden volg ik een studiekeuzeprogramma bij Intermijn. Vier dagen per week volg je workshops, werk je aan je persoonlijke ontwikkeling, maak je opdrachten en ga je langs bij bedrijven. Zo leer je verschillende werkvelden kennen. 
 
Ik heb voor Intermijn gekozen, omdat ik begeleiding nodig heb bij het maken van een studiekeuze. Er waren veel opties voor programma’s tijdens je tussenjaar. Intermijn voelde meteen goed. Ik hoop daar antwoord te krijgen op mijn vragen. Wat kan ik? Wat wil ik? Hoe pak ik dat aan? Ik sta open voor allerlei studies. Misschien is er wel iets waar ik nog nooit over nagedacht heb.
 

Veel werken

Ook zonder coronacrisis had ik een tussenjaar genomen. Mijn zus heeft dit ook gedaan, en zag daardoor meer opties voor opleidingen dan tijdens de middelbare school. Ik wilde mijn tussenjaar nuttig invullen. Reizen was ook leuk geweest, als dat had gekund, maar mijn doel was echt: erachter komen wat ik in de toekomst wil.
 
Hoe ik de rest van mijn tussenjaar invul, weet ik nog niet precies. Ik ben in ieder geval van plan om veel te werken. Ik werk al bij een restaurant in Gouda, waar ik nu nog in de afwas sta, maar hopelijk snel in de bediening kan. 
 

Vrienden studeren wel

Ik heb zin om weer actief met iets aan de slag te kunnen. Door de coronacrisis heb ik de afgelopen maanden weinig gedaan. Veel gelezen, films gekeken en muziek gemaakt. Dat is eventjes fijn, maar op een gegeven moment wilde ik weer iets meer doen. Als er geen corona was geweest, had ik dit tussenjaar ook een band kunnen beginnen. Maar optreden is door de maatregelen lastiger. 
 
Veel van mijn vrienden zijn al wel begonnen met studeren. Sommigen van hen balen behoorlijk. De introductieweek ging niet door, op kamers gaan is lastig en ze krijgen vooral online les. Zo is het studentenleven toch een andere ervaring. Ja, wat dat betreft ben ik blij dat ik nog niet studeer.”
 
 

‘Het is gek om je studententijd te beginnen vanuit je kamer’

Eva Stevenhagen (18) was dit jaar klaar met het vwo en studeert nu Geneeskunde aan Universiteit Leiden. 
 
“Ik ben net begonnen aan mijn derde week. Tot nu toe vind ik de studie interessant. Het is veel stof, maar dat had ik ook wel verwacht. Alle hoorcolleges volgen we online. Voor de werkgroepen moet ik wel naar Leiden, dat is zo’n twee à vier uur per week. Het is best gek: je kunt je colleges gewoon vanuit je bed volgen. Zelf zit ik wel achter mijn bureau, dan heb je toch een actievere werkhouding.
 

Weinig medestudenten leren kennen

De introweek in Leiden ging niet door, we hadden alleen een online kennismaking. Het is moeilijk je medestudenten te leren kennen. Alleen mijn werkgroep zie ik af en toe, maar het is niet de bedoeling dat je na de bijeenkomst lang op de universiteit blijft hangen. 
 
Ik woon nog bij mijn ouders in Amsterdam, dus ik bespaar wel reistijd. Anders was ik het eerste jaar ook nog niet uit huis gegaan, denk ik. Maar in tijden van corona vind ik het helemaal zonde om al op kamers te gaan. Een echt studentenleven kun je nog niet leiden en colleges zijn toch vooral online. Dan kan ik beter nog een jaartje thuis wonen en sparen.  
 
Tijdens het gymnasium deed ik Pre-University College in Leiden. Dat is een tweejarig programma waarbij je op maandagen colleges krijgt en kennismaakt met wetenschappelijk onderzoek. Door dat programma te volgen, ben ik automatisch toegelaten tot Geneeskunde in Leiden.
 

Klaar voor studententijd

Corona heeft geen invloed gehad op mijn studiekeuze. Ik moest me al voor 15 januari aanmelden voor de studie. Toen waren er alleen nog besmettingen in China. Het selectieproces was al in volle gang. Over een tussenjaar heb ik niet getwijfeld. Ik had zin om te gaan studeren en was wel klaar voor mijn studententijd. 
 
Mijn zus studeerde al aan de Universiteit van Amsterdam. Via haar kreeg ik het studentenleven mee: af en toe gezellig borrelen, nieuwe mensen leren kennen. Een aantrekkelijk idee. Daarnaast had ik ook gewoon zin in de colleges. 
 

In hetzelfde schuitje

Ik heb zeker geen spijt dat ik tijdens de coronacrisis ben begonnen met een studie. Wel vind ik het jammer dat ik mijn studententijd begin vanuit mijn kamer. Misschien ga ik me wel aanmelden voor de commissie van de studievereniging, daar heb ik binnenkort een fysieke introductie van. Hopelijk ontmoet ik zo mensen van mijn studie. 
 
Het scheelt wel dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten. Maar ik kan niet wachten tot er een vaccin is. Bij studeren stelde ik me toch voor dat je met driehonderd man in een collegezaal zit. En rondloopt op een grote, drukke campus. Ik hoop dat dat volgende jaar gewoon weer kan.”
 
Door: Nationale Onderwijsgids / Bente Schreurs