Prof. dr. Carla Hollak ontvangt KHMW Dr. Saal van Zwanenberg Ereprijs 2025

De KHMW Dr. Saal van Zwanenberg Ereprijs 2025 is toegekend aan prof. dr. Carla Hollak, hoogleraar “Medicines and Society” aan Amsterdam UMC. Hollak ontvangt de prijs voor haar baanbrekende onderzoek en haar uitzonderlijke inzet om innovatieve en betaalbare zorg voor patiënten met zeldzame ziekten mogelijk te maken. Dat meldt de KHMW.

De KHMW Dr. Saal van Zwanenberg Ereprijs wordt tweejaarlijks uitgereikt aan een wetenschapper die zich verdienstelijk heeft gemaakt met onderzoek dat direct of indirect heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen of de processen daaromheen – van molecuul tot klinische toepassing. De prijs, ter waarde van 25.000 euro, wordt afwisselend toegekend aan een onderzoeker of een clinicus. De prijs is vernoemd naar Salomon (‘Saal’) van Zwanenberg, oprichter van Organon en een van de grondleggers van het latere AKZO, en wordt sinds 1964 toegekend.

Promotieonderzoek

Tijdens haar promotieonderzoek naar de ziekte van Gaucher werkte Hollak samen met prof. Hans Aerts aan de ontwikkeling van nieuwe biomarkers, die sindsdien wereldwijd worden toegepast in de diagnostiek en behandeling van deze aandoening. In 2004 richtte zij binnen het Amsterdam UMC een gespecialiseerd centrum voor volwassenen met metabole ziekten op.

Hollak koppelt wetenschappelijke excellentie aan maatschappelijke betrokkenheid. Zij optimaliseerde behandelingen zodat deze effectiever én betaalbaarder werden, en zet zich in tegen buitensporige medicijnprijzen – onder meer door in Nederland met de apotheek van Amsterdam UMC een essentieel middel voor CTX-patiënten beschikbaar te maken. Met de initiatieven Medicijn voor de Maatschappij en RARE-NL werkt zij aan duurzame toegang tot therapieën voor zeldzame ziekten.

Basispakket

In een interview voor de website van de KHMW waarschuwt Hollak tegen voorstellen om het basispakket van de zorgverzekering ‘op slot’ te zetten, waardoor nieuwe behandelingen niet langer zouden worden vergoed. “We kunnen op heel veel manieren kosten besparen, maar níet door innovaties te blokkeren,” zegt zij. “Nieuwe ontwikkelingen kunnen juist helpen om de zorgkosten te beheersen.”

Jury

Ondanks de hoge kwaliteit van alle voordrachten hoefde de jury niet lang te twijfelen. “De combinatie van een excellente wetenschapper met een volstrekt rationele activist die woorden bovendien in daden omzet, komt zelden voor,” aldus het juryrapport.