Waarom moet de ene dorpsschool wel sluiten en kan de andere gewoon blijven bestaan?

Steeds vaker zien kleine dorpen hun enige basisschool verdwijnen. De ene school moet sluiten, maar een andere school mag wel openblijven. Een school moet duurzaam onderwijs kunnen bieden, schoolbesturen zijn daar verantwoordelijk voor. Maar het lijkt voor dorpsscholen wel heel lastig om te overleven. Dat meldt Omroep Gelderland.

Een school kan openblijven als er voldoende leerlingen zijn, maar ook als er genoeg personeel is. Kleine scholen hebben moeite met het vinden van leraren, vooral als ze moeten lesgeven aan combinatieklassen. Lesgeven aan meerdere groepen tegelijkertijd is voor docenten lastig.

Opheffingsnorm

Een school moet een minimumaantal leerlingen hebben, dat wordt de opheffingsnorm genoemd. Het ministerie van Onderwijs bepaalt elke vijf jaar die norm voor iedere gemeente in Nederland. In dichtbevolkte steden ligt de norm hoger dan op het platteland.

23 leerlingen is de absolute ondergens, want dan stopt sowieso de bekostiging. Zodra een school onder de opheffingsnorm zakt, krijgt het schoolbestuur nog drie jaar de tijd om een oplossing hiervoor te vinden. Maar er zijn ook scholen die onder de opheffingsnorm alsnog openblijven. Sommige schoolgroepen werken samen. Dit zijn verschillende scholen met daarboven één schoolbestuur. Deze schoolgroepen maken gebruik van de gemiddelde schoolgrootte.

Schoolgroepen

Een school in zo’n groep kan onder de opheffingsnorm zitten. Het schoolbestuur vraagt dan een uitzondering aan op basis van de gemiddelde schoolgrootte. Dit kan heel simpel door een brief naar de minister van Onderwijs te sturen. Scholen die boven de opheffingsnorm zitten, compenseren voor de school die onder de norm zit. Zo’n scholengroep mag dan niet teveel scholen hebben die onder de opheffingsnorm zitten.

Ouderraadpleging en MR

Een bestuur dat een school wil sluiten moet eerst starten met een ouderraadpleging. Via de Medezeggenschapsraad (MR) heb je dan als ouder rechten. Er moet ook een plan op tafel liggen waarin staat hoe de schoolsluiting wordt geregeld. Wat zijn de gevolgen voor de leerlingen? Krijgen ze begeleiding naar een andere school? Binnen de MR hebben de ouders instemmingsrecht voor het deel dat de leerlingen aangaat.

Als een MR het niet eens is met de schoolsluiting, kan die naar een geschillencommissie stappen. Er zijn scholen die openbleven dankzij een goed onderbouwd bezwaar.

Adviesrecht

De MR heeft een adviesrecht wat betreft de voorgenomen sluiting van een school. Ook ouders en het personeel hebben instemmingsrecht op de manier waarop het schoolbestuur de gevolgen voor leerlingen, ouders en personeel wil regelen. Het schoolbestuur moet bij een voorgenomen schoolsluiting ook de ouderraadpleging organiseren.

Onderwijskwaliteit

Soms moeten kleine scholen sluiten omdat de onderwijskwaliteit ondermaats is. Kleine scholen hebben minder leraren, waardoor het lastiger is om goed onderwijs aan alle leerlingen aan te bieden. Een kleine school wordt soms door ouders bewust gekozen, omdat hun kind daar meer aandacht krijgt dan op een grote school. Kinderen die speciale aandacht nodig hebben, halen vaak de onderwijsresultaten van de school naar beneden. En scholen in Nederland worden op onderwijsresultaat beoordeeld. Als je als kleine school kinderen wat extra aandacht geeft, wordt je eigenlijk daarvoor gestraft.

Soms halen ouders hun kinderen al van school omdat ze bang zijn voor een sluiting. Het aantal leerlingen neemt daardoor nog sneller af en dan komt een sluiting zeker dichterbij.