Praten over leerproces bevordert metacognitieve vaardigheden leerlingen

Zelfregulerend leren heeft een positieve invloed op schoolsucces, zo laat eerder onderzoek zien. Om hun leren zelf te reguleren, moeten leerlingen zich bewust zijn van de doelen en hun leerproces kunnen plannen, controleren en evalueren. De onderzoekers ontwikkelden een hulpmiddel Denken om te leren waarmee leraren de zelfregulering van leerlingen kunnen bevorderen. Denken om te leren bestaat uit een poster met drie fasen van het zelfregulerend leerproces (plannen, controleren en reflecteren) inclusief bijpassende vragen. Leraren gebruikten de poster om met leerlingen in gesprek te gaan over hun leerproces. De leerlingen kregen de drie fasen cirkel op een reflectieblad, die zij moesten invullen en op basis waarvan de leraren met hen in gesprek gingen.

 

De metacognitieve vaardigheden en de zelfregulering van leerlingen bleken toe te nemen. Ze wisten in een groot deel van de lessen verschillende metacognitieve kennisaspecten onder woorden te brengen, zoals het doel van de opdracht, de succescriteria, bruikbare strategieën en de (tijds)planning. Ook reflecteerden zij na afloop op hun eigen leerproces. Dat bevestigden zowel leerlingen als leraren tijdens interviews met de onderzoekers. 

 

In het interview gaven leraren aan dat ze het hulpmiddel praktisch toepasbaar en relevant vonden. Castelijns: “Door dit project zijn ze als school meer samen gaan leren en samen gaan onderzoeken. Het voorzag in een behoefte en sloot aan bij de ontwikkeling van scholen. De verwachting is dan ook dat ze ermee door zullen gaan.”