Nederlandse basisscholen staan dit schooljaar voor een onverwachte uitdaging: een grotere instroom van kleuters dan gebruikelijk. De kinderen die in 2021 tijdens de coronapandemie zijn geboren, bereiken nu de leeftijd waarop zij naar school gaan. Voor scholen die al kampen met tekorten aan leerkrachten betekent dit een extra druk op de organisatie. Dit meldt de Gelderlander.
Tijdens de lockdowns steeg het aantal geboortes met ruim tienduizend in vergelijking met voorgaande jaren. Deze kinderen worden nu vier jaar en starten in de kleuterklas. Daarmee groeit het aantal leerlingen in het primair onderwijs dit jaar voor het eerst sinds lange tijd, na jaren van dalende geboortecijfers.
Kleuterklassen gemiddeld voller
Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek komen er per school gemiddeld anderhalf tot twee extra kleuters bij, wat neerkomt op een stijging van zo’n zes procent. Het totaal aantal leerlingen in het basisonderwijs stijgt hierdoor tijdelijk met ongeveer vierduizend tot ruim 1,46 miljoen. Na 2021 daalde het geboortecijfer weer, waardoor deze opleving van korte duur zal zijn.
Lerarentekort maakt situatie nijpender
Voor scholen komt de extra instroom op een lastig moment. Het ministerie van Onderwijs schatte afgelopen winter het tekort aan leraren op circa 7.700. Voor een doorsnee basisschool betekent dit dat er vaak een docent ontbreekt. Scholen lossen dit doorgaans op met stagiairs of onbevoegde krachten, of door leerkrachten meer uren te laten draaien. Vakbonden waarschuwen dat hierdoor de werkdruk verder oploopt, zeker wanneer ziekteverzuim roosters onverwacht onder druk zet.
Gevolgen voor kwaliteit en ondersteuning
Onderwijsorganisaties vrezen dat de onderwijskwaliteit in het gedrang komt. Al langer maken scholen zich zorgen dat leerlingen de basisschool verlaten zonder voldoende basisvaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen. Daarbij verdwijnt ook de tijdelijke coronasteun van het kabinet, die scholen in staat stelde extra hulp in te zetten. Zonder die middelen neemt de druk op vaste teams toe, terwijl de sector toch al structureel met tekorten te maken heeft.
Volgens de PO-Raad en het ministerie is er voorlopig geen snelle oplossing in zicht. Zowel scholen als overheid proberen met zij-instroom en behoud van personeel de tekorten te beperken. Toch benadrukt het ministerie dat scholen ook zullen moeten leren werken binnen de huidige omstandigheden, aangezien de schaarste naar verwachting nog jaren zal aanhouden.
Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer
