Normal_female-teacher-and-three-primary-school-kids-worki-2024-10-19-13-48-15-utc

De Inspectie van het Onderwijs signaleert in een recent peilingsonderzoek (schooljaar 2022-2023) een forse daling in de kennis van groep 8-leerlingen op het gebied van aardrijkskunde en geschiedenis. Ook topografische kennis – met name van Nederland en Europa – is verslechterd ten opzichte van de vorige meting in 2008. Slechts een klein deel van de herhaalde opgaven wordt nu beter gemaakt. Dit meldt de Inspectie van het Onderwijs op de website.

Daarnaast blijken leerlingen moeite te hebben met onderzoeks- en denkvaardigheden die vragen om het analyseren van bronnen, bijvoorbeeld over klimaatverandering of historische ontwikkelingen. Deze vaardigheden zijn voor het eerst onderzocht en blijken lastiger dan feitelijke kennisvragen.

Weinig interesse, gebrek aan samenhang

Hoewel leerlingen de vakken aardrijkskunde en geschiedenis niet als moeilijk ervaren, is hun betrokkenheid laag. Op ongeveer 60% van de scholen worden deze vakken geïntegreerd aangeboden binnen brede thema’s of gekoppeld aan burgerschap of taal. Toch ontbreekt vaak een samenhangende aanpak, en worden leerlingresultaten nauwelijks gebruikt om het onderwijs te verbeteren.

Leerkrachten erkennen het belang van het leergebied, maar geven aan behoefte te hebben aan meer tijd, ondersteuning, voorbeelden en scholing.

Aanbevelingen: meer structuur, visie en ondersteuning

De meeste scholen hebben geen vaste coördinator voor mens en maatschappij. Experts pleiten voor:

  • Het aanstellen van een vakcoördinator;

  • Heldere visievorming door schoolleiders;

  • Investeringen in professionalisering van leraren.

De invoering van nieuwe kerndoelen biedt volgens de inspectie een kans om het leergebied structureel te versterken.

Samen verantwoordelijk

De Inspectie benadrukt dat de verbetering van het onderwijs in mens en maatschappij een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van scholen, besturen, lerarenopleidingen en beleidsmakers. Het uiteindelijke doel: leerlingen toerusten met kennis en vaardigheden om actief deel te nemen aan de samenleving.

Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer