Verantwoord geld lenen

Geld lenen: het wordt steeds normaler gevonden, en gebeurt op steeds jongere leeftijd. Kinderen delen de mening van ouders wanneer het gaat over geld. Vinden ouders geld lenen normaal, dan zal een kind dit gedrag overnemen. Wanneer ouders het lenen van een klein geldbedrag prima vinden, en dat vindt twee op de drie ouders (66%), dan vinden hun kinderen dat ook (89%). Bij de ouders die geld lenen niet als normaal zien (34%), is de mening van kinderen over dit thema vaker verdeeld. Wat moeten ouders én hun kinderen weten over ‘verantwoord geld lenen’?

Uit onderzoek door het Nibud blijkt dat steeds meer kinderen de gewoontes van hun ouders overnemen, ook wanneer het gaat over geld lenen. Goede voorlichting maakt het verschil. Wat zijn de gevolgen van geld lenen? De hoogte van het leenbedrag en looptijd bepalen hoe gunstig een lening is. Het maken van duidelijke afspraken is cruciaal om verantwoord geld te kunnen lenen.  

Registratie bij BKR

Het Bureau Kredietregistratie registreert alle leningen die je bent aangegaan. Een krediet hoger dan 250 euro dat langer dan één maand loopt, wordt bij het BKR geregistreerd. Onder meer wordt bijgehouden of tijdens de looptijd van het krediet een achterstand ontstaat. Andersom wordt het inlopen van een betalingsachterstand als positief geregistreerd. Pas 5 jaar na het aflossen van het krediet verdwijnen je gegevens uit BKR. Dit ter voorkoming van nieuwe betalingsachterstanden. Een registratie bij het BKR heeft de nodige gevolgen, bijvoorbeeld bij het aanvragen van een hypotheek.

AFM vergunning

Voor het aangaan van een lening kan je gebruikmaken van een kredietbemiddelaar. Hij of zij helpt je bij het vinden van een passende lening en verzorgt de contractuele afspraken met de kredietverstrekker. Een kredietbemiddelaar moet binnen deze rol in het bezit zijn van een wettelijk verplichte AFM vergunning (Wet op het financieel toezicht) en haar medewerkers moeten in bezit zijn van WFT certificaten. Een AFM vergunning is voor iedereen, advies en execution only, die bemiddeld in consumptieve kredieten verplicht.

Consumenten kiezen overwegend voor consumptief krediet: een verkozen kredietvorm met een beperkte looptijd, gebruikt voor het aanschaffen van goederen. Betalen voor advies is niet nodig, omdat een consumptief krediet geen complex financieel product is.

Controleer de voorwaarden

Bij het afsluiten van een lening is het belangrijk de voorwaarden goed te controleren. In de bekende kleine lettertjes staan doorgaans de belangrijkste gegevens, zoals boetevrij aflossen. Sommige kredietverstrekkers laten je een boete betalen bij een extra of gehele aflossing van de lening. Boetevrij aflossen draait om het bedrag dat vrij mag worden afgelost. Ook een eventuele verzekering tegen overlijden en/of arbeidsongeschiktheid is vastgelegd in de voorwaarden. Het voorkomt dat je voor onverwachte verrassingen komt te staan.   

Leen niet meer dan nodig

Hoewel interessant, is het onverstandig om meer geld te lenen dan noodzakelijk. Het geleende bedrag moet namelijk altijd worden terugbetaald, en de termijnaflossing neemt toe met het bedrag dat je leent. Het levert onnodig extra kosten op en je loopt een groter risico met het terugbetalen, zoals pijnlijk zichtbaar kan worden bij een daling van je inkomen door baanverlies of arbeidsongeschiktheid. Een praktisch voorbeeld: koop je een auto van 8.000 euro, dan is het verstandig om het krediet niet hoger te laten uitvallen dan (hooguit) 9.000 euro.

Is een lagere rente mogelijk, dan is een iets hoger leenbedrag het overwegen waard. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als je twijfelt tussen 9- of €10.000. De kans is dan groot dat je minder rente betaald bij een lening van €10.000. Wil je het héél netjes doen dan kan je zelf overwegen om direct €1.000 af te lossen, zodat je €9.000,- leent tegen een lagere rente.

Persoonlijke lening

Een persoonlijke lening is door zijn vaste rente en looptijd een verantwoorde lening. Doordat de rente fiscaal aftrekbaar is, is dit ook een populaire lening om verbouwingen mee te financieren. Als lenende partij krijg je het bedrag in één termijn uitbetaald, en lost alles vervolgens is vaststaande termijnen af. Looptijd en rente zijn terug te vinden in de voorwaarden.

Vermijd flitskredieten

Flitskrediet is een vorm van consumptief krediet, ook wel bekend als een minilening. Het leenbedrag ligt lager en de terugbetalingstermijn is korter, terwijl de rente en kosten een stuk hoger kunnen uitvallen. Flitskredieten staan in Nederland onder toezicht van het AFM, maar als Nederlandse consument is het eveneens mogelijk om flitskrediet af te sluiten bij een buitenlandse aanbieder. Dit brengt evenwel risico’s met zich mee; buitenlandse aanbieders kunnen de Nederlandse wet- en regelgeving met betrekking tot het aanbieden van flitskredieten omzeilen, en zodoende hogere jaarlijkse kosten in rekening brengen dan de wettelijk vastgelegde 14%. Als consument moet je hierin zelf vinger aan de pols houden.

Flitskredieten zijn in algemene zin risicovolle leningen voor mensen met weinig geld. De buitenlandse aanbieders van deze kredieten kunnen van tijd tot tijd verhuizen binnen de Europese Unie, en zodoende effectief wet- en regelgeving in verschillende landen omzeilen. Dit maakt het afsluiten van flitskrediet bij deze aanbieders tot een risico: gedurende het proces worden vaak extra kosten in rekening gebracht, welke de wettelijk norm overstijgen. Als Nederlandse consument is het zodoende aan te raden flitskrediet te vermijden.

Leningen vergelijken

Ben je jezelf aan het oriënteren op een lening? Vergelijk dan goed alle aanbieders en verschillende kredietvormen. Het maandbedrag van een lening bestaat uit twee pijlers: het aflossingspercentage en de rente. Bepaal vooraf hoeveel geld je wilt lenen en koppel dit aan gunstige voorwaarden, zodat je de lening zorgeloos en binnen de gestelde termijn kunt terugbetalen. Uitsluitend leningen met een vaste rente en looptijd zijn goed te vergelijken, zoals van toepassing op een persoonlijke lening. Kies je voor een variabele lening met een langere looptijd, dan kunnen de uiteindelijke kosten afwijken van de verwachting. Bepaal jouw lening online of maak gebruik van een kredietbemiddelaar.