Vanaf het nieuwe schooljaar zullen onderwijsprofessionals weer rekening moeten houden met enkele wijzigingen in de wet- en regelgeving. Per 1 augustus treden deze nieuwe maatregelen officieel in werking. De komende dagen licht de Nationale Onderwijsgids telkens twee van de belangrijkste veranderingen toe. Vandaag: de Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool, met een lichtere fusietoets voor kleine fusies, en het instemmingsrecht van ouders in het passend onderwijs.
Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool
Voor in de krimpregio's in Nederland is het vanaf 1 augustus 2017 makkelijker om samen te gaan met andere scholen om zo het onderwijs in de regio overeind te houden. Onlangs ging de Eerste Kamer akkoord met de Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsscholen. Onder de nieuwe wet is de bestaande (zware) toetsingsprocedure alleen nog verplicht voor grote scholen en besturen. Voor kleinere scholen gaan een snellere, lichte, fusietoets gelden of is deze zelfs helemaal niet meer nodig.
Fusietoets
In de nieuwe regeling moeten alleen nog grote scholen een inhoudelijke fusietoets doorlopen waarbij een onafhankelijke commissie advies moet geven. Voor scholen die kampen met een grote daling in het aantal leerlingen en/of met sluiting worden bedreigd gaat een lichte toets gelden.
Voor de lichte toets is geen onafhankelijk advies nodig maar zijn een goedgekeurd fusie-effectrapportage (FER) en de instemming van de medezeggenschapsraden voldoende. Dit proces duurt in principe vier weken. Voor scholenfusies met minder dan 500 leerlingen en bestuurlijke fusies met minder dan 10 scholen is de fusietoets volledig afgeschaft. Voor scholen in het speciaal onderwijs blijft de zwaardere inhoudelijke toets gelden.
Sectorraden po en vo: fusietoets helemaal afschaffen
Zowel de PO-Raad als de VO-raad is van mening dat de fusietoets helemaal zou moeten worden afgeschaft in plaats van een lichtere versie ervan te hanteren. Dit zou de continuïteit en de kwaliteit van het onderwijs bij teruglopende leerlingenaantallen kunnen waarborgen. Ook zijn beide raden bang voor hogere administratieve lasten door de plannen. Want alle scholen, of ze nu willen samengaan of niet, moeten voortaan verantwoording afleggen hoe ze de menselijke maat bewaken, staat in de brief. Dat betekent dat scholen een zorgplicht krijgen die een extra administratieve belasting vormt. Beide raden zijn van mening dat deze zorgplicht de fusietoets kan vervangen, maar dat het hanteren van beide naast elkaar zorgt voor bureaucratie.
Instemmingsrecht ouders op handelingsdeel ontwikkelingsperspectief (opp)
Ouders van kinderen met een specifieke zorgbehoefte krijgen per 1 augustus 2017 meer invloed op het passend onderwijs voor hun kinderen. Voortaan zullen ouders toestemming moeten geven voor de manier waarop de ondersteuning en zorg voor het kind geregeld en uitgevoerd wordt door de school, het zogenoemde handelingsdeel van het ontwikkelingsakkoord (opp).
Ontwikkelingsperspectief
De Wet passend onderwijs moetervoor zorgen dat ieder kind de ondersteuning krijgt die het nodig heeft in het onderwijs. Daarbij gaat de voorkeur uit naar regulier onderwijs. Voor leerlingen die extra zorg nodig hebben, stelt de school een opp op. Tot dusver voeren scholen bij het opstellen van een opp op overeenstemming gericht overleg (oogo) met ouders. Veel ouders en ook Tweede Kamerleden vonden echter dat hiermee de mening van ouders onvoldoende werd gehoord. De wetswijzing die ouders nu instemmingsrecht verleent, moet de positie van ouders nu verbeteren.
Het wetsvoorstel werd oktober 2016 aangenomen in de Tweede Kamer op aandringen van onder meer oudervereniging Balans en de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA). Over het wetsvoorstel bestond veel verdeeldheid. Zo zijn de PO-Raad en VO-Raad bang voor meer bureaucratie en juridisering van het onderwijs waar uiteindelijk de kinderen de dupe van zullen worden.
Het instemmingsrecht en de lichtere fusietoets zijn niet de enige veranderingen in het onderwijs per 1 augustus 2017. Benieuwd naar wat er nog meer gaat veranderen? Lees dan ook Deel 1 en Deel 2 van onze reeks 'Nieuwe wet- en regelgeving', met onder meer: vernieuwd toezicht van de onderwijsinspectie en bekwaamheidseisen voor docenten.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
