‘Nietzsche als gids voor het hoger beroepsonderwijs’
Het hoger beroepsonderwijs staat voor de lastige opgave om grote aantallen studenten in hoog tempo op te leiden tot innovatieve professionals. Een onmogelijke opdracht? Niet per se, stelt Henriëtta Joosten, filosoof en hogeschooldocent. Zij laat in haar proefschrift zien dat het experimentele, bevrijdende maar ook gevaarlijke denken van Friedrich Nietzsche handvatten biedt om studenten te leren streven naar beter in een dynamische beroepspraktijk. Dat meldt de Erasmus Universiteit Rotterdam.
In haar proefschrift pleit Joosten, geïnspireerd door Friedrich Nietzsche, voor een leeromgeving die onzekerheid toelaat, waar docenten er (soms) vanaf zien studenten te ‘helpen’ met goede adviezen en oplossingen. Studenten moeten leren openstaan voor vernieuwing, verandering en diversiteit. Ze krijgen nu vaak een leeromgeving aangeboden waar onzekerheid buiten de deur wordt gehouden. De lesstof zelf staat niet ter discussie, stelt Joosten.
Joosten schetst in haar proefschrift een reeks mogelijke onderwijspraktijken die alle hbo-studenten voorbereiden op de uitdagingen van de dynamische beroepspraktijk. Tegelijkertijd wordt er voorzien in de groeiende vraag naar innovatieve professionals. Kritisch denken en samenwerking – ook tussen student en docent – zijn daarbij een must. Willen professionals kunnen innoveren, dan moeten ze weten welke routines het streven naar beter hinderen.
Streven naar beter vergt doorzettingsvermogen. Verrassend genoeg is er binnen het hoger beroepsonderwijs echter nauwelijks ruimte om te leren met vallen en opstaan, stelt Joosten vast. Geïnspireerd door Nietzsche reikt ze handvatten aan om een leeromgeving te creëren waarin oefenen centraal staat en de downs net zo welkom zijn als de ups. Zo kunnen docenten, in plaats van studenten te prijzen, hen aanmoedigen tegenslagen en frustratie serieus te nemen. Ook kunnen (net)-afgestudeerden studenten inspireren om aan zichzelf te blijven werken.
Joosten beschrijft twee casussen uit de praktijk van het hoger beroepsonderwijs. Eén casus betreft close reading van filosofische en wetenschappelijke teksten met eerstejaarsstudenten, de ander gaat over een groep studenten die zelf onderwijs in projectmanagement ontwikkelen.
© Nationale Onderwijsgids
