Cijferlijsten afsluiten voor ouders: een stap naar meer zelfstandigheid?

Het Jordan Lyceum koos bewust voor deze proef vanuit hun Montessori-filosofie, waarin de ontwikkeling van zelfstandigheid een kernwaarde is. Uit onderzoek van economiedocent Stijn Uittenbogaard bleek dat leerlingen van wie ouders regelmatig hun cijfers controleren, meer prestatiedruk ervaren dan leerlingen van wie ouders minder meekijken​. Het idee is dat door deze toegang tijdelijk te beperken, de leerling meer eigen verantwoordelijkheid krijgt over het leerproces en zelf het gesprek met ouders aangaat over hun prestaties. Dit past binnen de visie van de school, die streeft naar zelfstandigheid en persoonlijke groei van de leerlingen​.

Kritiek van ouders en experts

Niet alle ouders en onderwijsexperts zijn enthousiast. Voor sommige ouders voelt het afsluiten van Magister als een beperking van hun betrokkenheid. Zij vrezen dat minder zicht op de cijfers ook betekent dat zij niet tijdig kunnen bijsturen als hun kind achterblijft. Critici betogen daarnaast dat een vermindering van inzage de kans op ongemerkte studieproblemen vergroot en dat het ouders beperkt in hun rol als ondersteunende partner in de studievoortgang van hun kind.

Ook onderwijsexperts zijn verdeeld. Waar sommigen vinden dat deze proef kan bijdragen aan een gezondere balans tussen school- en gezinsleven, stellen anderen dat de verantwoordelijkheid voor het monitoren van de leerprestaties primair bij de school ligt. “Transparantie is belangrijk, en ouders volledig uitsluiten kan ten koste gaan van het inzicht in de ontwikkeling van hun kind,” aldus een kritisch geluid binnen het onderwijs.

Voorstanders: minder prestatiedruk, meer welzijn

Ondanks de kritiek is er veel bijval voor de maatregel, vooral onder voorstanders van het verminderen van prestatiedruk. Deze groep ziet het afsluiten van Magister als een welkome stap richting een betere balans voor leerlingen. Volgens Uittenbogaard tonen onderzoeken aan dat kinderen die onder prestatiedruk staan, vaker last hebben van stress en soms zelfs medicatie gebruiken om die druk te verlichten​. Voorstanders zijn daarom van mening dat ouders juist door deze afstand hun kind beter kunnen ondersteunen bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen en verantwoordelijkheid.

Een balans zoeken tussen betrokkenheid en zelfstandigheid

De proef roept belangrijke vragen op over de balans tussen ouderbetrokkenheid en de autonomie van leerlingen. Het Jordan MLU hoopt met deze tijdelijke afsluiting een impuls te geven aan de zelfstandigheid van leerlingen, zonder ouders volledig uit het leerproces te halen. Na de proefperiode volgt een evaluatie om te bepalen of deze maatregel bijdraagt aan een positievere schoolervaring voor leerlingen.

Het blijft de vraag of dit experiment breed navolging zal vinden binnen het Nederlandse onderwijs. Wat de proef alvast aantoont, is dat het ontwikkelen van zelfstandigheid en het omgaan met prestatiedruk actuele thema’s zijn die scholen én ouders uitdagen tot vernieuwend denken over hun rol en betrokkenheid in de schoolcarrière van jongeren.

Bronnen: RTL Nieuws, AOb, Jordan Montessori Lyceum Utrecht

Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer