Beste mevrouw Bussemaker, het doet me denken aan een of ander tactisch bordspel. Een spel waarbij je anderen op slinkse manieren bezittingen dient af te nemen en waarbij het hebben van veel geld machtig maakt. Maar dat is het niet, helaas. Mede door uw idee om binnenkort een ‘strategische agenda met ideeën voor de nabije toekomst’ uit te brengen, biedt u wederom een onzekere achterstand aan de vele duizenden aanstaande studenten. Liefst nog vóórdat ze hun heroïsche ontgroening hebben mogen ondergaan. 

 

Inmiddels weten alle eindexamenkandidaten of ze wel of niet aan een nieuwe (studie)toekomst mogen gaan beginnen in schooljaar 2015/2016. Met het binnenhalen van dit machtige cijferperkamentje wordt een beschermde en fundamentele levensfase afgesloten en tegelijkertijd de weg vrijgegeven om die weloverwogen studie naar keuze met frisse zin tegemoet te zien. Echter, voor veel aankomende studenten zal dit een stuk ‘romantischer’ klinken dan dat het daadwerkelijk voor hen zal gaan worden, beste mevrouw Bussemaker.

 
Van enige goodwill van uw kant is wel degelijk sprake: U verlangt namelijk écht niet dat iedere toekomstige, universitaire student op het hoogste onderzoeksniveau zal gaan acteren. Sterker nog, u raadt het hen zelfs af! Er is immers niets mis met studenten die kiezen voor een HBO-studie, ook wanneer ze in het bezit zijn van een VWO-diploma, onderwijst u ons. Een optionele tegemoetkoming van uw kant is om over te gaan tot invoering van diverse driejarige HBO-opleidingen. Deze kunnen volgens u gaan dienen als een kunstmatig middel om teveel potentiële, universitaire gelukszoekers te weren en deze mensen een versneld studietraject aan te bieden. Eventueel gecombineerd met een gedeeltelijk universitair programma. 
 
Maar deze goodwill van uw kant, is slechts een ‘pappen-en-nat-houden’-methode. Want inmiddels heeft u ook gemerkt dat er niet massaal zal worden afgehaakt door de studenten, nu uw idee om de basisbeurs om te zetten in een leenstelsel officieel zijn doorgang heeft gevonden. Het is een teken van strijdlust en idealisme dat de aankomende studenten siert in hun zoektocht naar de studie die het beste bij hen past en een, speltechnisch gezien, tactische zet van uw kant. U had gehoopt dat de studenten eieren voor hun geld kozen, in plaats van een studie op een HBO-instelling of universiteit. U had daarnaast wellicht verwacht dat er een nationale leenangst zou ontstaan, wat uiteindelijk zou moeten leiden tot een vermindering van het aantal studenten aan de hogescholen en universiteiten. Het zou u allemaal goed zijn uitgekomen, toch?
 
Tegelijkertijd kwamen her en der de protesten van ambitieuze studenten en vakbonden die vonden dat het zogenaamde rendementsdenken op de schop moest. Stuk voor stuk mensen die niet alleen opkomen voor hun eigen gewin, maar tevens de verantwoordelijkheid willen nemen voor de rest van studerend Nederland. Is dat niet een vorm van maatschappelijk uit je comfortzone durven te komen? Iets wat u zo graag ziet bij studenten? 
 
Al met al hoop ik dat u gaat inzien, dat u enkel met een strategisch te spelen spel niet ervoor kunt zorgen dat Nederland blijvend als kennisland zal worden gezien. En dat u daarnaast ieders ideaal zal gaan waarderen en ondersteunen. Ook al voelt dat tactisch gezien voor u niet als de meest logische zet in dit spel, dat geen spel hoort te zijn.
 
© Nationale Onderwijsgids / Pascal Cuijpers